Geschiedenis.nl

Nederland was in rep en roer toen prinses Máxima in 2007 verklaarde dat dé Nederlander en dé Nederlandse identiteit niet bestaan. Waarschijnlijk was ze nog nooit in de Noordoostpolder geweest.

Immers, op dat stukje op het water bevochten Nederland moest na de Tweede Wereldoorlog een modelsamenleving ontstaan. Zorgvuldig geselecteerde mannen en vrouwen - uit alle regio’s van Nederland en van verschillende gezindten - moesten gezamenlijk een perfecte gemeenschap opbouwen. Een experimentele smeltkroes met onzekere uitkomst.

 

Is die beoogde modelsamenleving ontstaan? De schrijvers, Anje Ham en Jakob Schuiringa, gaan in dit boek op zoek naar het antwoord en speuren bovendien naar zoiets ongrijpbaars als regio-identiteit en poldergevoel. Ze hervertellen de ruim 70-jarige geschiedenis van de Noordoostpolder en doen dit vanuit het tot nu toe onderbelichte perspectief van drie generaties poldervrouwen: de pioniersvrouwen van het eerste uur, hun emanciperende dochters en hun ondernemende kleindochters. Voor één keer steken de vrouwen het hoofd boven het maaiveld en vertellen ze hún polderverhaal. Van Assepoester tot Polderprinses.

 

Wat blijkt: de ruim 100 (!) vrouwen uit dit boek noemen de Noordoostpolder geslaagd. Ze zijn trots op hun nieuwe land. De polder heeft bovendien een archetype poldervrouw ‘geproduceerd’. Met eigenschappen als vrijheidsdrang, tolerantie en aanpassingsvermogen. Plus een sterk ontwikkelde gemeenschapszin en geloof in gelijkheid. Kan het Nederlandser? Op zoek naar de identiteit van de poldervrouw, hervonden we de Nederlander. Koningin Máxima: de Nederlander bestáát. 

 

Het boek is als S-boek geschreven en zeer toegankelijk qua taalgebruik en toon. De wijze waarop het unieke selectieproces, dat als voorwaarde gezien werd voor de beoogde modelsamenleving, inhoud gegeven werd is uniek in de vaderlandse geschiedenis.

Het boek beschrijft niet alleen de bijzondere wordingsgeschiedenis van de Noordoostpolder, een daarmee van Nederland-Polderland, maar maakt op een aantrekkelijke wijze de invloed van onze poldergeschiedenis op de Nederlandse identiteit duidelijk.

Daarnaast biedt het boek ook een mooie kijk op de naoorlogse geschiedenis van de vrouw en de veranderde rol(neming). De talrijke levensverhalen en meergeneratieportretten geeft de lezer een scherp beeld van de verschillen tussen de generaties.

Eén van de conclusies uit het boek, dat dé Nederlandse identiteit terug te vinden is in de Noordoostpolder, wordt op een mooie wijze onderbouwd (de polder als smeltkroes). Dat alles met een relativerende knipoog.

Van harte aanbevolen voor de schoolbibliotheek, (profiel-)werkstukken, praktische opdrachten en een ‘must-have’ voor de boekenplank van elke geschiedenisdocent.