ARCHIEVEN PROTESTANTSE KERK ONDERGEBRACHT BIJ HET UTRECHTS ARCHIEF
De landelijke archieven van de Protestantse Kerk in Nederland worden ondergebracht bij Het Utrechts Archief. Daartoe tekenden beide partijen op dinsdag 5 september in Utrecht een overeenkomst. Hierin wordt onder meer overeengekomen dat de historische archieven van de Nederlandse Hervormde Kerk (1566-2004) en de Gereformeerde Kerken in Nederland (1836-2004) nu op één plek worden samengebracht in Het Utrechts Archief. Ook wordt met deze overeenkomst de toegankelijkheid van de archieven voor historisch onderzoek vergroot.
In 2004 verenigden drie kerkgenootschappen zich tot de Protestantse Kerk in Nederland: de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch-Lutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden. De archieven van de kerken waren op drie verschillende plaatsen ondergebracht, resp. bij het Nationaal Archief in Den Haag, Het Utrechts Archief in Utrecht en het Gemeentearchief van Amsterdam. Door de kerkvereniging werd het wenselijk om voor zowel de historische als toekomstige archieven van de Protestantse Kerk een gezamenlijke locatie te zoeken. Dat is Het Utrechts Archief geworden.
Het Utrechts Archief is - behalve het archief voor de stad en provincie Utrecht - ook het landelijk centrum van de kerkelijke archieven en beheert archieven van diverse landelijke kerkelijke organen. Zo was het grootste deel van de archieven van de Gereformeerde Kerken in Nederland al bij Het Utrechts Archief ondergebracht. Met de nieuwe overeenkomst worden de komende jaren ook de hervormde archieven naar Utrecht verplaatst.
De overeenkomst van de Protestantse Kerk met Het Utrechts Archief waarborgt een professionele conservering en ontsluiting van de kerkelijke archieven. Ook ondersteunt de overeenkomst de aanpak van een meerjarenproject om nog niet geïnventariseerde archiefdelen versneld te bewerken en toegankelijk te maken voor onderzoekers en andere belangstellenden.
De archieven bevatten uniek materiaal uit de Nederlandse kerkgeschiedenis. De oudste stukken uit het (hervormde) archief dateren van 1566. In de gereformeerde archieven zitten bijvoorbeeld alle synodestukken vanaf 1836, enkele jaren na de Afscheiding. Enkele topstukken hieruit zullen op de landelijke Archievendag op zaterdag 14 oktober in Het Utrechts Archief te zien zijn.
Vanaf 5 september is de inventaris van het Oud Synodaal Archief van de Nederlands Hervormde Kerk 1566-1816 ook via de website van Het Utrechts Archief te raadplegen (http://www.hetutrechtsarchief.nl/).
Naar verwachting zullen in 2015 alle archieven tot 2004 volledig bewerkt en naar Het Utrechts Archief overgebracht zijn. Het historisch archief van de Evangelisch-Lutherse Kerk blijft gevestigd bij de gemeente Amsterdam, omdat dat archief sterk verbonden is met de geschiedenis van de evangelisch-lutherse gemeente van de hoofdstad.