| 1500 |
|
Karel V wordt geboren in Gent als zoon van Filips de Schone en Johanna 'De Waanzinnige' van Castillië |
| 1506 |
|
Filips de Schone sterft |
| 1506 |
|
Leonardo da Vinci schildert de Mona Lisa |
| 1509 |
|
Hendrik VIII gekroond tot koning van Engeland |
| 1515 |
|
Frankrijk verovert Milaan |
| 1517 |
|
Martin Luther spijkert zijn 95 stellingen aan de deur van de slotkapel in Wittenberg: het begin van de Reformatie |
| 1519 |
|
Dood van Maximiliaan I, keizer van het Habsburgse Rijk (Heilige Roomse Rijk) en aartshertog van Oostenrijk |
| 1520 |
|
Karel V wordt keizer van het Habsburgse Rijk door diplomatieke accoorden en het betalen van omkoopgeld |
| 1521 |
|
Luther wordt op de Rijksdag ('nationale vergadering') te Worms wegens ketterij in de ban gedaan |
| 1521 |
|
Heilige Roomse Rijk in oorlog met Frankrijk |
| 1521 |
|
Verovering van Mexico door Cortez |
| 1522 |
|
Eerste tocht om de aarde door Magelhaen |
| 1524 |
|
Boerenoorlog in het Heilige Roomse Rijk |
| 1524 |
|
Friesland erkent Karel V als landsheer |
| 1525 |
|
Slag bij Pavia (Frankrijk) |
| 1525 |
|
Jan de Bakker uit Woerden wordt verbrand als ketter |
| 1526 |
|
Vrede van Madrid tussen de Franse koning Frans I en Karel V |
| 1530 |
|
Augsburgse confessie opgesteld door Melanchton |
| 1530 |
|
Karel V tot keizer van het Heilige Roomse Rijk gekroond |
| 1533 |
|
Iwan Vasiljevitsj IV ('De Verschrikkelijke') benoemd tot troonopvolger |
| 1534 |
|
Act of Supremacy: Hendrik VIII erkend als hoofd van de Anglicaanse kerk ('Church of England') |
| 1534 |
|
Jan Beukelsz. van Leiden, leider van de anabaptisten, noemt zich 'koning van Sion' in Munster |
| 1536 |
|
Unie tussen Engeland en Wales |
| 1543 |
|
Karel V verovert het hertogdom Gelre: voltooiing van de eenmaking van de Nederlanden - Verdrag van Velo tussen Karel V en hertog van Gelre Willem van Gulik |
| 1547 |
|
Iwan 'De Verschrikkelijke' gekroond tot tsaar |
| 1547 |
|
Hendrik II volgt zijn vader Frans I op als koning van Frankrijk; Catharina de Medici koningin van Frankrijk |
| 1547 |
|
Hendrik VIII sterft |
| 1548 |
|
Oprichting Bourgondische Kreits |
| 1553 |
|
Mary Tudor bestijgt de troon in Engeland en draait alle maatregelen van Hendrik VIII terug: Engeland wordt weer katholiek (Bloody Mary) |
| 1555 |
|
Godsdienstvrede van Augsburg: compromis tussen Karel V en de protestantse rijksvorsten, verenigd in het Schmalkaldisch Verbond |
| 1556 |
|
Filips II volgt zijn vader Karel V van Habsburg op |
| 1558 |
|
Elisabeth I volgt haar halfzus Mary Tudor op: zij herstelt de positie van het protestantse geloof |
| 1559 |
|
Vrede van Cateau Cambrésis - Engeland moet afstand doen van Calais |
| 1559 |
|
Margaretha van Parma wordt landvoogdes van de Nederlanden |
| 1561 |
|
Willem van Oranje beklaagt zich over kardinaal Granvelle |
| 1562 |
|
Strijd tegen de Hugenoten in Frankrijk |
| 1562 |
|
Oprichting Liga der Groten (o.a. Willem van Oranje, graaf van Egmont, graaf van Hoorne) als protest tegen Granvelle |
| 1563 |
|
Heidelbergse catechismus opgesteld in opdracht van de Duitse keurvorst Frederick III |
| 1564 |
|
Maximilaan II wordt keizer van Oostenrijk |
| 1565 |
|
Compromis der Edelen |
| 1566 |
|
Aanbod Smeekschrift aan landvoogdes Margaretha van Parma, start hagepreken & Beeldenstorm |
| 1567 |
|
Ferdinand Alvarez de Toledo, hertog van Alva, wordt landvoogd van de Nederlanden. Oprichting van de Raad der Beroerten |
| 1568 |
|
Graven van Egmond en Hoorne onthoofd |
| 1569 |
|
Tiende Penning ingevoerd |
| 1570 |
|
'Eeuwige vrede' tussen de Rooms-Katholieken en de Hugenoten (Vrede van St. Germain), bezegeld met het huwelijk tussen Hendrik van Navarra en Marguerite de Valois in 1572. De Hugenoten krijgen zogenaamde vrijsteden, waaronder La Rochelle |
| 1572 |
|
Den Briel door de Watergeuzen ingenomen |
| 1572 |
|
Oranje erkend als stadhouder |
| 1572 |
|
St. Bartholomeusnacht ('De Bloedbruiloft') in Parijs - op bevel van Karel IX en Catharina de Medici worden 3000 Hugenoten vermoord |
| 1574 |
|
Leidens Ontzet |
| 1575 |
|
Leiden krijgt een universiteit als beloning voor het moedige gedrag van de burgers tijdens het Spaanse Beleg |
| 1576 |
|
Pacificatie van Gent |
| 1576 |
|
Spaanse Furie in Antwerpen. Don Juan landvoogd van de Nederlanden |
| 1577 |
|
Oprichting van de East India Company (Engeland) |
| 1579 |
|
Unie van Utrecht (voorloper Republiek der Verenigde Nederlanden) opgericht als reactie op de Unie van Atrecht |
| 1580 |
|
Filips II verklaart Willem van Oranje vogelvrij: zijn moordenaar kan rekenen op 25.000 gouden kronen, verheffing in de adelstand en vergiffenis van alle begane zonden |
| 1584 |
|
Willem van Oranje wordt vermoord door Balthasar Gerards. Stichting van Virginia in Noord-Amerika |
| 1585 |
|
Maurits stadhouder van Holland en Zeeland |
| 1585 |
|
Val van Antwerpen. Enorme toestroom van vluchtelingen en ballingen uit de Zuiderlijke Nederlanden naar de Noordelijke Nederlanden. Engeland raakt in oorlog met Spanje |
| 1586 |
|
Johan van Oldenbarnevelt landsadvocaat van de Staten van Holland |
| 1586 |
|
Robert Dudley, graaf van Leicester, landvoogd in de opstandelijke gewesten |
| 1587 |
|
Mary Stuart, 'Queen of Scots', wordt geëxecuteerd. In Frankrijk woedt de 'Drie Hendrikken oorlog' tussen Hendrik III, Hendrik van Navarra en Hendrik de Guise |
| 1588 |
|
Vernietiging van de Spaanse Armada. Hendrik de Guise vermoord |
| 1589 |
|
Hendrik III vermoord; Hendrik van Navarra (protestant) wordt koning van Frankrijk als Hendrik IV - begin van het huis van Bourbon |
| 1590 |
|
Eerste grote succes van Maurits als veldheer: herovering Breda door list met turfschip |
| 1590 |
|
Slag bij Ivry - Katholieke Liga wordt verslagen door Hendrik IV |
| 1592 |
|
Alessandro Farnese, hertog van Parma, sterft |
| 1594 |
|
Franciscus Gomarus (François Gomaer) hoogleraar in de theologie aan de Leidse universiteit |
| 1594 |
|
Ulster (Ierland) komt, gesteund door de Spanjaarden, in opstand tegen de Engelsen |
| 1598 |
|
Edict van Nantes |
| 1598 |
|
Filips II tekent een akte, waarin hij de Nederlanden na zijn dood schenkt aan zijn dochter Isabella en haar verloofde Albertus van Oostenrijk |
| 1598 |
|
Vrede van Vervins, gesloten tussen Frankrijk en Spanje |