NATIONAAL ONDERWIJSMUSEUM VOLTOOID VERLEDEN TIJD?
Geplaatst op
19 april 2011
door
Lucia Hogervorst
Donkere wolken pakken zich samen boven het Nationaal Onderwijsmuseum: de huur van het gebouw is opgezegd, en de subsidies van rijk en gemeente gaan drastisch omlaag. Hoe nu verder?
Cultuur ligt onder vuur, zoveel is duidelijk onder het huidige kabinet. Ook gemeentes laten zich niet onbetuigd. In Tilburg sloot het museum voor het handschrift Scryption noodgedwongen haar deuren, nadat de gemeente de subsidie van € 200.000,00 stopzette. Nu dreigt ook sluiting voor het Nationaal Onderwijsmuseum in Rotterdam.
Oktober 2010: de gemeente kondigt aan de subsidie voor het onderwijsmuseum af te bouwen
Het Rotterdamse college van B en W kondigde in oktober 2010 aan dat de subsidie voor het Nationaal Onderwijsmuseum in de komende vier jaar volledig zou worden afgebouwd. Het college koos liever voor investeringen die direct ten goede komen aan leerlingen en gaf aan om die reden te korten op subsidies aan andere onderwijsgerelateerde activiteiten. Die aankondiging betekende een klap voor het museum, dat sinds 1989 een belangrijke speler in het Rotterdamse en nationale museumveld is. Het museum beheert een van de grootste onderwijshistorische collecties ter wereld.
Een belangrijke focus ligt op ontsluiting en toegankelijk maken van de collectie. Nog onlangs realiseerde het Onderwijsmuseum in samenwerking met een aantal internationale instellingen de website www.historywallcharts.eu, een website met historische schoolplaten Daarnaast verzorgt het museum tentoonstellingen voor een breed publiek en richten veel activiteiten zich specifiek op het Rotterdamse onderwijs. Jaarlijks ontvangt het museum meer dan 15.000 leerlingen en stimuleert met haar projecten en tentoonstellingen de kennismaking met cultuur voor kinderen en jongeren via het onderwijs.
Huur opgezegd
Maar het bleef niet alleen bij de aankondiging de subsidie af te bouwen. Eind maart 2011 zegde de gemeente Rotterdam per brief de huur op van het vooroorlogse pand, waarin het museum gevestigd is. Het gebouw uit de jaren twintig van de vorige eeuw was lange tijd het onderkomen van de centrale bibliotheek van Rotterdam, maar vanwege de nieuwbouw daarvan verloor het in de jaren tachtig haar functie. Aanvankelijk zou het Nederlands Architectuurinstituut hier ondergebracht worden, maar die plannen gingen uiteindelijk niet door. Vanaf 1989 is het Onderwijsmuseum hier nu gehuisvest.
Maar zonder pand geen museum, en museumdirecteur Van Ruiten onderzoekt dan ook de juridische mogelijkheden om in het gebouw te kunnen blijven. “Volgens de brief die we nu gekregen hebben, moeten we over drie maanden verhuizen. Maar ik verwacht niet dat we in juli met onze lessenaars en schoolborden in de regen op straat staan. We kunnen bijvoorbeeld nog ontruimingsbescherming aanvragen.” Bovendien is het gezien de situatie belangrijk om met de gemeente in gesprek te blijven. Ook de gemeente wil het museum graag in de stad houden en wil daarom graag behulpzaam zijn bij het vinden van een nieuw onderkomen. Tijs van Ruiten: “Ik zou op dit moment niet weten waar we met de grootste collectie onderwijserfgoed ter wereld zomaar terecht kunnen.”
Waarom zegt de gemeente de huur van het pand eigenlijk op? Dat heeft veel te maken met de prachtige locatie aan de Nieuwemarkt en de huuropbrengsten van die plek bij huur door een andere partij. De Erasmus Universiteit heeft interesse voor het pand als mogelijke locatie voor een ‘University College’, een hoog aangeschreven internationale opleiding voor ambitieuze studenten. Die school zou in 2013 haar deuren moeten openen, precies in het jaar dat de universiteit haar eeuwfeest viert. Maar het pand van het onderwijsmuseum is niet de enige optie: de gemeente Dordrecht bracht het oude klooster Het Hof als locatie naar voren, en ook de gemeente Rotterdam kwam met andere karakteristieke panden in haar ‘bidbook’ waaronder het Schielandshuis, de Cruise Terminal en de Noordsingelgevangenis. De definitieve vestiging van het University College in het pand van het Onderwijsmuseum is nog niet bevestigd, maar met de huuropzegging sorteert de gemeente alvast voor op die vestiging.
Minister van Onderwijs halveert rijksbijdrage
De afbouw van de subsidie in combinatie met de opzegging van de huur was al een hele kluif voor het museum, maar ook Marja van Bijsterveldt (CDA), de minister van Onderwijs, deed een duit in het zakje. Zij stelde het museum vorige week op de hoogte van haar besluit om de rijksbijdrage met ingang van 2012 te halveren. Een museum zonder onderkomen is al lastig, maar zonder geld gaat het echt niet.
Hoe nu verder?
Vanzelfsprekend laten de medewerkers, vrienden, vrijwilligers en anderen die het museum een warm hart toedragen de dreigende sluiting niet zomaar over hun kant gaan. Op dit moment wordt er druk gewerkt aan plannen om het museum te kunnen behouden – niet alleen voor Rotterdam, maar voor heel Nederland. Ook u kunt het museum steunen door de petitie te tekenen.
Meer lezen over de website met historische schoolplaten? Klik hier.
Klik hier voor informatie over de huidige tentoonstelling In sloot en plas in het Onderwijsmuseum.
Meer weten over onderwijsgeschiedenis? Lees de recensie van Grootvader Piepestok van auteur Cordula Rooijendijk.
Oktober 2010: de gemeente kondigt aan de subsidie voor het onderwijsmuseum af te bouwen
Het Rotterdamse college van B en W kondigde in oktober 2010 aan dat de subsidie voor het Nationaal Onderwijsmuseum in de komende vier jaar volledig zou worden afgebouwd. Het college koos liever voor investeringen die direct ten goede komen aan leerlingen en gaf aan om die reden te korten op subsidies aan andere onderwijsgerelateerde activiteiten. Die aankondiging betekende een klap voor het museum, dat sinds 1989 een belangrijke speler in het Rotterdamse en nationale museumveld is. Het museum beheert een van de grootste onderwijshistorische collecties ter wereld.
Een belangrijke focus ligt op ontsluiting en toegankelijk maken van de collectie. Nog onlangs realiseerde het Onderwijsmuseum in samenwerking met een aantal internationale instellingen de website www.historywallcharts.eu, een website met historische schoolplaten Daarnaast verzorgt het museum tentoonstellingen voor een breed publiek en richten veel activiteiten zich specifiek op het Rotterdamse onderwijs. Jaarlijks ontvangt het museum meer dan 15.000 leerlingen en stimuleert met haar projecten en tentoonstellingen de kennismaking met cultuur voor kinderen en jongeren via het onderwijs.
Huur opgezegd
Maar het bleef niet alleen bij de aankondiging de subsidie af te bouwen. Eind maart 2011 zegde de gemeente Rotterdam per brief de huur op van het vooroorlogse pand, waarin het museum gevestigd is. Het gebouw uit de jaren twintig van de vorige eeuw was lange tijd het onderkomen van de centrale bibliotheek van Rotterdam, maar vanwege de nieuwbouw daarvan verloor het in de jaren tachtig haar functie. Aanvankelijk zou het Nederlands Architectuurinstituut hier ondergebracht worden, maar die plannen gingen uiteindelijk niet door. Vanaf 1989 is het Onderwijsmuseum hier nu gehuisvest.
Maar zonder pand geen museum, en museumdirecteur Van Ruiten onderzoekt dan ook de juridische mogelijkheden om in het gebouw te kunnen blijven. “Volgens de brief die we nu gekregen hebben, moeten we over drie maanden verhuizen. Maar ik verwacht niet dat we in juli met onze lessenaars en schoolborden in de regen op straat staan. We kunnen bijvoorbeeld nog ontruimingsbescherming aanvragen.” Bovendien is het gezien de situatie belangrijk om met de gemeente in gesprek te blijven. Ook de gemeente wil het museum graag in de stad houden en wil daarom graag behulpzaam zijn bij het vinden van een nieuw onderkomen. Tijs van Ruiten: “Ik zou op dit moment niet weten waar we met de grootste collectie onderwijserfgoed ter wereld zomaar terecht kunnen.”
Waarom zegt de gemeente de huur van het pand eigenlijk op? Dat heeft veel te maken met de prachtige locatie aan de Nieuwemarkt en de huuropbrengsten van die plek bij huur door een andere partij. De Erasmus Universiteit heeft interesse voor het pand als mogelijke locatie voor een ‘University College’, een hoog aangeschreven internationale opleiding voor ambitieuze studenten. Die school zou in 2013 haar deuren moeten openen, precies in het jaar dat de universiteit haar eeuwfeest viert. Maar het pand van het onderwijsmuseum is niet de enige optie: de gemeente Dordrecht bracht het oude klooster Het Hof als locatie naar voren, en ook de gemeente Rotterdam kwam met andere karakteristieke panden in haar ‘bidbook’ waaronder het Schielandshuis, de Cruise Terminal en de Noordsingelgevangenis. De definitieve vestiging van het University College in het pand van het Onderwijsmuseum is nog niet bevestigd, maar met de huuropzegging sorteert de gemeente alvast voor op die vestiging.
Minister van Onderwijs halveert rijksbijdrage
De afbouw van de subsidie in combinatie met de opzegging van de huur was al een hele kluif voor het museum, maar ook Marja van Bijsterveldt (CDA), de minister van Onderwijs, deed een duit in het zakje. Zij stelde het museum vorige week op de hoogte van haar besluit om de rijksbijdrage met ingang van 2012 te halveren. Een museum zonder onderkomen is al lastig, maar zonder geld gaat het echt niet.
Hoe nu verder?
Vanzelfsprekend laten de medewerkers, vrienden, vrijwilligers en anderen die het museum een warm hart toedragen de dreigende sluiting niet zomaar over hun kant gaan. Op dit moment wordt er druk gewerkt aan plannen om het museum te kunnen behouden – niet alleen voor Rotterdam, maar voor heel Nederland. Ook u kunt het museum steunen door de petitie te tekenen.
Meer lezen over de website met historische schoolplaten? Klik hier.
Klik hier voor informatie over de huidige tentoonstelling In sloot en plas in het Onderwijsmuseum.
Meer weten over onderwijsgeschiedenis? Lees de recensie van Grootvader Piepestok van auteur Cordula Rooijendijk.
Nederland