KASTEEL NEDERHEMERT: EEN EEUWENLANG BESTAAN
Geplaatst op
30 maart 2006
door
Erik Sweers
In 'Kasteel Nederhemert. Een eeuwenlang bestaan', staat de geschiedenis en de reconstructie van kasteel Nederhemert centraal.
Nederland was ooit een echt kastelenland, maar helaas is de kasteeldichtheid enorm achteruit gegaan. Veel van deze imposante gebouwen vielen in de loop der tijd ten prooi aan sloop, brand, oorlogsgeweld, verwaarlozing of een combinatie van factoren.
Ook de Tweede Wereldoorlog heeft veel schade aangericht onder het Nederlandse kastelenbestand. Een kleine greep uit de ellende: de Doornenburg werd volkomen vernietigd, de Nijenbeek en de Lunenburg werden zwaar beschadigd, Nederhemert brandde compleet uit.
Gelukkig zetten een kleine groep mensen zich in voor de herbouw van deze kastelen. De Doornenburg en de Lunenburg zijn inmiddels gerestaureerd, de Nijenbeek wacht nog op herstel. Nederhemert werd recentelijk gerestaureerd. In 2001 kon de Stichting Geldersche kastelen beginnen met het uitvoeren van de restauratieplannen. Eindelijk, na jarenlang wachten, kon het hoognodige herstel beginnen. In het voorjaar van 2005 werden de herstelwerkzaamheden afgerond, met een verbluffend resultaat. Groots, fier en imponerend: Nederhemert was in volle glorie hersteld.
Het boek Kasteel Nederhemert. Een eeuwenlang bestaan van Johan Carel Bierens de Haan en Walter Kramer geeft een prachtige indruk van het gehele restauratieproces. Daar ligt de kracht, maar ook de beperking van het boek: de kasteelgeschiedenis komt beperkt aan bod. Toch is het historische verhaal volledig: na een korte beschrijving van de omgeving volgt een de bouw- en bewoningsgeschiedenis. In heldere taal wordt verteld hoe het kasteel ooit niet meer was dan een eenzame woontoren in een rivierenlandschap.
Gelegen op een eilandje in de Maas nam het bouwwerk een strategische positie in en met zijn 1,80 dikke muren moet de dikke donjon een onneembare indruk hebben uitgestraald. De geschiedschrijving van Nederhemert wordt ondersteund door mooie geschilderde en getekende afbeeldingen uit vervlogen tijden. Op pagina 13 wordt in een jaartallentabel nog eens overzichtelijk de belangrijkste momenten uit de kasteelgeschiedenis opgesomd.
Wie denkt dat Nederhemert aan het einde van de Tweede Wereldoorlog voor het eerst afbrandde, heeft het mis: in 1598 wordt het pand door een grote brand verwoest. Herstel volgt, maar financiële moeilijkheden van de eigenaar zorgen ervoor dat er eind achttiende eeuw wordt overwogen om het kasteel te slopen. Zover komt het gelukkig niet: er wordt juist een groot herstelproces opgestart. Die herstelwerkzaamheden vormden de basis voor de vormgeving van het huidige kasteel.
Die vormgeving heeft echter enorm te lijden onder het nieuwe oorlogsgeweld in 1944. Na een beschieting door het geallieerde leger volgt een enorme brand, die pas na dagen dooft. Wat overblijft is een mistroostige, rokende puinhoop die al snel verandert in een spookachtige ruïne.
Het verslag van de restauratie, vanaf 2001, vormt het hoofdbestanddeel van het boek. In sfeervolle zwart-wit fotografie is het herstelproces vanaf begin tot eind vastgelegd. Zwart-witfotografie lijkt misschien wat ouderwets en doet volgens sommigen de schoonheid van het gefotografeerde tekort, maar dat is een kwestie van smaak. Zwart-wit fotografie kan juist heel goed de sfeer extra accentueren, zeker als het een ruïne betreft. Overigens zijn niet alle fotos zwart-wit: hier en daar vormen kleurenfotos een aangename afwisseling en geven ze een goede indruk van het herstelproces, gezien door de ogen van de bouwvakkers die er aan werkten.
Over het geheel genomen is Kasteel Nederhemert. Een eeuwenlang bestaan een prachtig boek dat een mooi overzicht geeft van de restauratie van dit imposante kasteel. Het boek is niet alleen prettig om te lezen maar blijkt ook te inspireren: een in 2006 opgerichte werkgroep voor het behoud van kasteel Nijenbeek heeft Nederhemert als voorbeeld genomen van een geslaagd restauratieproject. Een aanrader!
Gegevens
24,95
24,95
Gebonden
144 pagina's
70 kleurenfoto's
70 zwart-witfoto's
ISBN 90 400 9080 7
Nederlands
144 pagina's
70 kleurenfoto's
70 zwart-witfoto's
ISBN 90 400 9080 7
Nederlands