DE SLAGVELDEN VAN WERELDOORLOG I
De Eerste Wereldoorlog spreekt tot de verbeelding. De loopgravenoorlog leek eeuwig te duren en dat terwijl de soldaten bij slecht weer soms tot hun knieën in de modder stonden. Een weinig romantisch beeld, maar wel de realiteit van dag dat voor de frontsoldaat.
De eerste wereldoorlog is vaak het onderwerp geweest van veel films. Soms serieus en waarheidsgetrouw, zoals ‘the lost battallion’ en ‘All quiet on the western front’, maar ook met een dikke knipoog, zoals in de Blackadderserie van Rowan Atkinson.
Toch spreken foto’s voor velen toch het meest tot de verbeelding. Met die gedachte moet het boek ‘De slagvelden van wereldoorlog I’ tot stand gekomen zijn. In een krappe 400 pagina’s neemt Peter Barton de lezer mee naar een lang vergeten wereld van zand, kogels, modder en bloed.
Het boek is opgedeeld in acht hoofdstukken. Langs deze indeling volgt de lezer de Eerste Wereldoorlog vanaf de eerste slag bij Ieper tot het einde bij Passendale. Een bijzondere oorlog, waarbij moderne middelen vaak op een volstrekt verkeerde manier werden ingezet waardoor ze weinig effectief waren. In de proloog wordt uiteengezet hoe de camera haar opmars maakt in de oorlog. Het leven in de loopgraven, de fotografie in dienst van de oorlogvoering en het gebruik van de panoramafoto’s komen uitgebreid aan bod. Het eerste hoofdstuk vertelt het verhaal van de eerste veldslagen bij de Marne en de Aisne en eindigt met de wedloop om de Belgische kust in handen te krijgen. Behalve goede tekst prachtige en bijzondere foto’s zoals de foto van het hoofdkwartier van de Britse 21e infanteriebrigade, verscholen in een hooiberg. Vervolgens wordt de lezer in het volgende hoofdstuik meegenomen naar de slagen bij Ieper. Even triest als indrukwekkend is de foto op pagina 96. Britse soldaten beschermen zich tegen een gasaanval met een geïmproviseerd gasmasker: een dik pak gaas dat met plakband op het hoofd werd bevestigd. Om de ogen te beschermen moest een stofbril volstaan…..Met citaten uit brieven wordt de sfeer van de dagen die passeerden duidelijk. Soms zijn het ogenschijnlijk nietszeggende teksten, zoals een zoon die zijn vader bedankt voor de vele pakjes die zijn vader hem heeft toegezonden. Toch spreekt hieruit een sterke verbintenis tussen front en thuisfront, die niet zelden ontroert. Heel soms een mooie, zeldzame kleurenfoto die even het gevoel geeft dat alles zich gisteren heeft afgespeeld.
Verder bladerend door het boek vallen ook de mooie detailkaarten op, waarop de posities van de troepen en de loopgraven met grote nauwkeurigheid zijn vastgelegd. Dit is ook het geval in hoofdstuk drie , waar de derde slag om Ieper centraal staat. Een interessant maar minder goed uitgewerkt onderwerp is een van de vreemdere ‘trucs’ uit de oorlog: de Chinese aanval, waarbij de Britten levensgrote houten borden in de vorm van soldaten inzetten om de vijand op die manier te misleiden.
Hoofdstuk vier, vijf en zes vertellen het verhaal van het vergeten front van Armentieres tot Givenchy-les-la Bassee , de slagvelden van Gohelle, de Vimy heuvelrug en Arras. Hoofdstuk zeven is weer een bekendere slag: dit hele hoofdstuk staat in het teken van de Slag bij de Somme. De panoramafoto van pagina 292 vormt een onbetwist hoogtepunt. Als de pagina’s volledig uitgeklapt zijn, kijkt de lezer naar een foto van vier A4’tjes groot. Het zijn Britse foto’s van ongeveer een maand voor de strijd, waarop Duits wapentuig en stellingen in kaart zijn gebracht.
Het laatste hoofdstuk concentreert zich grotendeels op het laatste oorlogsjaar, 1918, en de wapenstilstand.
Barton heeft het gepresteerd om een uniek boek samen te stellen waarin aantrekkelijke geschiedschrijving en indrukwekkend fotomateriaal elkaar afwisselen en aanvullen. Wederom een warme aanrader!
Titel: De Slagvelden van Wereldoorlog I
Auteur: P. Barton
ISBN : 90 209 6178 0 / NUR-code : 689 | Oorlog en vrede
Uitgeverij: Lannoo
Aantal pagina's: 376
Prijs : 49,95 EUR