TOTALE OORLOG
Was de Eerste Wereldoorlog een totale oorlog die zowel burgers als soldaten trof? De ULB organiseerde over deze vraag een colloquium in 2003, waarvan we nu het verslag kunnen lezen. Het oorlogsenthousiasme van 1914 was een stedelijk verschijnsel en ging daar ook vergezeld van paniek. De overheid liet betijen wanneer er geplunderd werd. De vermeende vreugde van augustus 1914 is één van de vele mythes die sneuvelen in dit werk dat bijdragen bevat in het Nederlands, Frans en Engels, van het beste van wat het historisch métier internationaal te bieden heeft.
Dominiek Dendooven van het In Flanders Fields museum bijvoorbeeld behandelt het multiculturele aspekt van de oorlog. Indische soldaten bleken onder de indruk van de vrijheden van kinderen en zeker meisjes in Europa. In zekere zin is elke oorlog totaal, geplunderde boeren lijden niet minder dan de militairen. Duitse burgers in België werden niet enkel in 1914 maar ook in 1918 slachtoffer van gebeurtenissen waar zij tenslotte niet veel aan konden doen. Maar misschien valt er na 90 jaar meer te zeggen en beschrijven dan de ellende van oorlog. Totale oorlog verhaalt op merkwaardige wijze ook duidelijk de kunst van het overleven en niet alleen in de bijdrage van Luc De Munck over het Rode Kruis. Een prima boek ook al wie zich al héél lang voor de Grote Oorlog interesseert nog kan verbazen.
S. Jaumain e.a. Une guerre totale? La Belgique dans la première guerre mondiale, Brussel : Algemeen Rijksarchief, 2005, 663 p. 25
