Geschiedenis.nl

De grote 17e-eeuwse staatsman Johan de Witt werd op 46-jarige leeftijd op gruwelijke wijze vermoord. Nu - 350 jaar na het Rampjaar 1672 - komt hij weer tot leven op Twitter. Sinds eind maart is het Rampjaar door de ogen van Johan de Witt te volgen. Van de start van (alweer) een handelsoorlog met Engeland tot zijn voortijdige dood op 20 augustus. Ook zijn volgers en tegenstanders komen via Twitter aan het woord. Want ook in 1672 was de waarheid ‘slechts een mening’.

Johan de Witt verzendt op de dag nauwkeurig, precies 350 jaar na dato zijn berichten - gebaseerd op citaten uit zijn brieven - aangevuld met (historisch aannemelijke) opmerkingen en meningen. Hij is zijn berichtenstroom gestart op 23 maart, de datum waarop een Hollandse handelsvloot wordt onderschept door Engelse oorlogsschepen; dit is het begin van het Rampjaar. Behalve Johan de Witt worden ook andere historische personages tot leven gewekt om hun mening te geven. Met scherpe reacties bestrijden zij de tweets van Johan de Witt of hemelen deze juist op. Zo worden de hedendaagse Twitter-volgers meegezogen in een verwarrende maalstroom van historische feiten en fake news. Wat kun je nog geloven? Juist nu een zeer actueel vraagstuk.

Rechts: Johan de Witt (1625 - 1672), 1652, studio Adriaen Hanneman. Bron: Wikipedia.

@johandewitt1672
Via het account @johandewitt1672 is het rampzalige verloop van de oorlog met Engeland, Frankrijk en twee Duitse landen te volgen vanuit het perspectief van de gelynchte raadpensionaris. Maar ook de reacties op zijn politiek, zijn persoonlijke leven en de machtsstrijd met de aanhangers van Willem van Oranje zijn onderwerp. De tweets lopen door tot 20 augustus, de datum waarop Johan samen met zijn broer Cornelis bij de Gevangenpoort door een woedende menigte wordt afgemaakt. Waren de broers slachtoffers van fake news en karaktermoord lang voordat ze werden aangevallen? Als je de Twitter-trollen uit 1672 volgt lijkt het er wel op.

@johandewitt1672 is een initiatief van het Haags Historisch Museum. Hier is van 2 juli tot en met 13 november een tentoonstelling over het Rampjaar 1672 te zien. Niet alleen het project op Twitter is een actualisering van het verleden, ook in de tentoonstelling wordt de link naar het heden gelegd.

Om realistische tweets te kunnen reconstrueren heeft het museum dankbaar gebruikgemaakt van de brievenbundel ‘Johan de Witt en het Rampjaar’ van Ineke Huysman, het boek ‘Rampjaar 1672’ van Luc Panhuysen, de complete online vindbare correspondentie van De Witt, zoals bewaard in het Nationaal Archief, en vele - vaak anonieme - pamfletten uit 1672.

www.haagshistorischmuseum.nl