Geschiedenis.nl

Lithografieën met fijne pastelkleuren, dromerigheid, lichte melancholie en transparantie nemen je mee in een wereld van elegante vrouwen, bloemen en de sierlijke zweepslaglijnen die zo kenmerkend zijn voor de Art Nouveau.

Alphonse Maria Mucha leefde van 1860 tot 1939 en wordt gezien als een belangrijk Tsjechisch schilder, illustrator en grafisch kunstenaar. Zijn werk kenmerkt zich door bijzondere kleurencombinaties en vrouwen met een soort halo rond het hoofd in lithografieën. Le Style Mucha. Deze stijl is belangrijk geweest voor de Art Nouveau, de kunststroming rond 1900 die het beeld van de Parijse straten bepaalt door bijvoorbeeld de reclameaffiches van Mucha.

In Parijs werd Mucha beroemd met zijn werk ‘Gismonda’ (1894), de affiche die hij ontworpen had voor de bekende actrice Sarah Bernhardt. Hij kreeg meer opdrachten van Sarah Berhardt, maar ook van Parijse drukkerijen als Champenois en Lemercier. Mucha maakte niet alleen lithografieën. Hij schreef en illustreerde ook het handboek ‘Documents décoratifs’ voor zijn leerlingen. Dit boekwerk is te zien in een vitrine. In de tentoonstelling in het Kunstmuseum Den Haag zijn ook foto’s te zien die Mucha zelf heeft gemaakt.

Het Kunstmuseum heeft alles uit de kast gehaald om er een mooie en indrukwekkende tentoonstelling van te maken. De Art Nouveau wordt geplaatst in de historische context. Kleding uit de late negentiende eeuw, foto’s op grote panelen van het ‘oude’ Parijs, de bouw van de Eiffeltoren, foto’s van Mucha zelf in zijn studio, glaswerk, parfumflesjes,... De publieksbegeleiding is goed in elkaar gezet: het werk is voorzien van heldere tekstbordenmet uitleg.

Mucha maakt na 1910 monumentale nationalistische werken over de geschiedenis van de Slavische volkeren. Tussen 1911 en 1926 is hij regelmatig in de Verenigde Staten. Charles Richard Crane uit Chicago wordt een belangrijke sponsor van Mucha. Het is mooi om te zien dat Mucha niet alleen fraaie reclameaffiches maakte en werk met 'zachtere' onderwerpen, maar ook blijk gaf van grote politieke en sociale betrokkenheid. 

De expositie in Kunstmuseum Den Haag is adembenemend mooi. Er valt veel te ontdekken. Heel mooi zijn ‘De Kunsten,’ een serie lithografieën over dans, schilderen, poëzie en muziek. Met als natuurlijke achtergrond een dagdeel. Alsof je mee danst, het palet hanteert, dromerige poëzie schrijft en een lied aan het zingen bent.

Mucha is inmiddels een gevestigde naam in de kunstgeschiedenis. En dan te bedenken dat hij geen studieplek kon krijgen aan de Academie voor Schone Kunsten in Praag.

De tentoonstelling is nog te bezoeken tot en met 28 augustus 2022.

Hieronder: YouTube-bijdrage van Kunstmuseum Den Haag. Het museum toont het werk waarmee Alphonse Mucha zo beroemd werd: affiches en illustraties, en ontwerpen voor toegepaste kunst, allemaal tegen de achtergrond van het bruisende Parijs van het fin de siècle.