HET VIRTUEEL NATIONAAL HISTORISCH NEDERLANDS OPENLUCHTMUSEUM
Op onnavolgbare wijze weet de directie, gesteund door minister en parlement, het VNHNOM te laten bruisen en verrassen. Wat een uitstraling! Zijn de basiskwaliteiten van de Nederlandse samenleving ooit beter neergezet? Mag ik een paar voorbeelden noemen?
Schikken en plooien
De bestuurlijke twisten en “cabalen” van de regenten uit de zeventiende en achttiende eeuw (geheime onderlinge afspraken tussen families over de verdeling van functies) worden perfect nagespeeld door de directies van het NHM (nieuwe plooi) en van het Openluchtmuseum (oude plooi). De besluiteloze stadhouder (gespeeld door Ronald Plasterk) wikt en weegt in welk gat hij zijn miljoenen moet storten en probeert alle partijen tevreden te stellen met een compromis waarmee uiteindelijk niemand tevreden zal zijn. Een knap historisch rollenspel!
Particularisme
Holland lijkt te worden gepasseerd door Gelderland, maar de zaak is nog niet verloren. De koetsjes van de Heren rijden af en aan. Spionnen en agenten op het Binnenhof, in de toren van OC&W, in het Nationaal Archief (gelukkig hoefde die instelling alleen een ander naambord te kopen), op de Koninklijke Bibliotheek en in het stadhuis stellen alles in het werk om het NHM alsnog naar Den Haag te halen. Burgemeester Van Aartsen belt zijn “vrunden” aan het stadhouderlijke hof. Is er nog hoop? Men knikt van ja maar zwijgt voorlopig nog. Omzichtig manoeuvreren, dat is het geheim. Het dissidente Amsterdam heeft het nakijken. Misschien iets te arrogant geweest door te lang een eigen koers te varen? Ook dit spel past helemaal in de traditie. Complimenten!
De zoektocht naar de Heilige Graal van de Identiteit
Ons landje is ontstaan uit een mislukte opstand van een Duitse prins tegen een Spaanse koning. Kennis en kapitaal kwamen uit Vlaanderen, Brabant, Frankrijk, Spanje en Portugal. Werkkracht uit Duitsland en Polen. Graan en hout uit het Oostzee-gebied. Aan het einde van de achttiende eeuw werd de Bataaf uitgeroepen tot Ware Nederlander. Een stam die uit Oost-Europa afkomstig was. Het koningshuis bestond vanaf 1815 uit megalomane nazaten van Romanovs en Hohenzollerns. In de negentiende eeuw waren er anti-nationale ultramontanen en socialisten. De literatuur ging op zoek naar de verloren identiteit. Was het Jan Compagnie of Jan Salie, Droogstoppel of Havelaar? Hij werd niet gevonden. Ook niet in de twintigste eeuw: Mussert of Soldaat van Oranje? Pinda-Chinezen, ijs-Italianen, Spanjaarden, Turken, Marokkanen, Surinamers en Antillianen kwamen het wazige beeld nog verder verstoren. Maar de directie van het VNHNOM zoekt onverdroten verder naar de Steen der Wijzen, het Gouden Vlies, het Zwevende Schaakbord.
Zuinigheid en een praktische instelling
Het idee om het Nationaal Historisch Museum uiteindelijk niet te bouwen maar op te laten gaan in een Virtueel Nationaal Historisch Nederlands Openlucht Museum is van een geniale eenvoud. Geen gebouw, geen collectie, geen tentoonstellingen. Dat is nog eens besparen! Als de zaak eenmaal loopt (en het begin is veelbelovend) kunnen we een van de twee directeuren wel lozen en uiteindelijk zal het VNHNOM zelfs volledig opgaan in de Nederlandse samenleving.
Dan hoeven we alleen maar om ons heen te kijken en we beseffen: het VNHNOM dat zijn we zelf.