Geschiedenis.nl

De tegenstelling tussen Donald Trump en Mahatma Gandhi lijkt volkomen. Gandhi noemde het streven naar waarheid en geweldloosheid de fundamenten van zijn bestaan. Misschien is geweldloosheid een lastige wanneer je opperbevelhebber van het sterkste leger ter wereld bent, maar we mogen toch vaststellen dat Trump het met de waarheid niet zo nauw neemt. Wat in zijn kraam te pas komt is waar. Al het andere is "fake-news". 

Gandhi geloofde in een gedecentraliseerde en zoveel mogelijk zelfvoorzienende economie. Mensen dienen in kleine gemeenschappen op het platteland te wonen en hun eigen kleding te produceren door thuis te spinnen en te weven. Trump is de personificatie van een agressief kapitalisme dat er vooral op uit is Amerikaanse bedrijven in staat te stellen de buitenlandse concurrentie de genadeklap te geven. 

In het #MeToo tijdperk komen beiden er minder goed af. Trump staat bekend als de bonte hond daar waar het gaat om zijn omgang met vrouwen**. Gandhi leefde celibatair en zag vrouwen daarom als een bedreiging.***

Maar wat vooral in het oog springt is de tegenstelling in de politiek. Gandhi  had een doel voor ogen en een strategie. Hij dwong de Britten tot de dekolonisatie van Brits-Indie door het organiseren van massaal geweldloos protest. Daarbij maakte hij gebruik van de vooroordelen die Britse politici tegen hem en zijn landgenoten hadden. Hij wist die vooroordelen om te zetten in krachtige wapens. Winston Churchill moest als premier van het Verenigd Koninkrijk niets van Gandhi hebben. Een advocaat-opruier die zich voordeed als een Oosterse fakir en halfnaakt de trappen van het paleis van de onderkoning beklom.* Churchill besefte blijkbaar niet dat juist het contrast tussen Gandhi in traditionele kledij en de Britse diplomaten in hun onberispelijke westerse pakken veel Indiers sterkte in de overtuiging dat deze man hun ware leider was. 

De politieke koers van Trump is onvoorspelbaar. America First lijkt het doel. Bluf, brutaliteit, grofheid zijn de vaste ingredienten van een tactiek die vooral op improvisatie berust. In dat opzicht is Amerika als supermacht ook een risicofactor in gebieden waar de politieke spanningen traditioneel hoog oplopen. Een Grote Ziel zal Donald niet worden, maar mogelijk dat die paar seconden achter het spinnewiel hem bewust hebben gemaakt dat ook met waarheid en geweldloosheid politieke overwinningen kunnen worden behaald. 

-----------------------

* “(...) a seditious Middle Temple lawyer, now posing as a fakir of a type well known in the East, striding half-naked up the steps of the Viceregal palace.”Geciteerd in: https://www.theatlantic.com/international/archive/2019/04/churchill-gandhi-briton-indian-greatest/584170/

 **https://www.theguardian.com/commentisfree/2010/jan/27/mohandas-gandhi-women-india

 ***https://www.bbc.com/news/world-us-canada-50563106