ZEVEN STAPPEN OP WEG NAAR DE EMANCIPATIE VAN DE VROUW
Zaken die tegenwoordig heel normaal lijken waren aan het begin van de negentiende eeuw ondenkbaar voor vrouwen. Zeven voorbeelden.
1. Stemrecht
In Nederland mogen vrouwen pas vanaf 28 september 1919 stemmen. Toen werd het woord ‘mannelijk’ uit de Kieswet verwijderd. Door dat te schrappen gold de Kieswet voortaan eveneens voor vrouwen. Tientallen jaren strijd was er voor nodig.
2. Zelf een bankrekening openen
Als vrouw zijnde mocht je vroeger niet naar de bank te gaan en een eigen rekening openen. Dat kon alleen als je toestemming van je man had of een andere mannelijk lid van de familie. Vanaf 14 juni 1956 mochten vrouwen zelf een eigen bankrekening openen. Vanaf die tijd werd een vrouw ‘handelingsbekwaam’ gezien. Ook mochten vrouwen vanaf die datum hun tassen inpakken voor een reis alleen. Daarvoor mochten ze niet alleen reizen.
3. Studeren en werken
Vrouwen waren degenen die vroeger de zorg van de kinderen op zich namen. Aletta Jacobs was de allereerste vrouw in Nederland die medicijnen mocht studeren. Tot de jaren 1960 was het voor een getrouwde vrouw heel lastig om zelfstandig een beroep uit te oefenen. Vandaag de dag studeren er meer vrouwen dan mannen aan de Nederlandse universiteiten. Desnoods gaat het kind mee in de rugzak van mamma of pappa. Naast studeren zat carrière maken er vroeger niet in voor vrouwen.
4. De anticonceptiepil gebruiken
In 1957 werd de anticonceptiepil ontwikkelt. In de begintijd mocht een vrouw die alleen gebruiken wanneer er sprake was van hevige menstruatieklachten. In Amerika mochten vrouwen vanaf 1960 de pil op recept slikken als anticonceptie. Dat kon echter alleen als ze getrouwd waren. Het heeft jaren geduurd voordat elke vrouw de pil mocht slikken.
5. Zwangerschapsverlof
Ons land was een van de eerste landen die het principe zwangerschapsverlof invoerden. Hier mochten vrouwen vanaf 1930 verlof nemen. In Amerika was het echter zo dat zodra je zwanger was je ontslag moest nemen. Tot 1978 mochten werkgevers in Amerika vanwege een zwangerschap een vrouwelijke medewerker ontslaan. Maar liefst veertig procent maakte daar daadwerkelijk gebruik van.
6. Een broek dragen
Tegenwoordig is het helemaal hip om een fanny pack te dragen. Vroeger mochten vrouwen niet eens een broek dragen! Het is nog maar honderd jaar geleden dat vrouwen hun jurk of rok in mochten ruilen voor een broek. En wist je dat in de jaren twintig er zelfs politieagenten op het strand kwamen controleren of vrouwen niet te blote zwemkleding droegen?
7. Sport
Wist je dat je de eerste vrouw in 1967 onder een schuilnaam meedeed aan de Boston Marathon? Haar (echte) naam was Kathrine Switzer. In 2007, vijftig jaar na haar illegale deelname, finishte ze opnieuw. Vanaf 1900 mochten vrouwen wel deelnemen aan de Olympische Spelen. Op 23 augustus 1920 deed zwemster Rie Beisenherz mee aan de 100 meter vrije slag. Zij was de eerste Nederlandse vrouw op de Olympische Spelen.