Geschiedenis.nl

Er is tegenwoordig veel aandacht voor het gebruik van duurzame energiebronnen. Het gebruik van fossiele brandstoffen leidt tot uitstoot van grote hoeveelheden CO² en is daarmee één van de belangrijkste oorzaken van klimaatverandering. Overstappen op andere energiebronnen is een mogelijkheid en het lijkt er soms op alsof schone energiebronnen helemaal nieuw zijn. Het zijn echter de fossiele brandstoffen die relatief nieuw zijn. Duurzame energie was in het verleden de norm.

Hoewel duurzame energiebronnen tegenwoordig als hip en modern worden gezien, maken mensen er al duizenden jaren gebruik van. We zijn de afgelopen 150 jaar verslaafd geraakt aan het gebruik van fossiele brandstoffen. De energietransitie is een terugkeer naar vroeger tijden, toen er alleen maar schone energiebronnen werden gebruikt. Wind, water en spierkracht waren lang de enige mogelijkheden om iets in beweging te zetten. Met de komst van de industriële revolutie veranderde dit. Productieprocessen werden onmogelijk zonder de inzet van fossiele brandstoffen. Sindsdien is de behoefte aan fossiele brandstoffen alleen maar toegenomen.

Waterrad
Nog voordat machines op stoom en olie hun intrede deden tijdens de industriële revolutie, was er al schone energie in de vorm van wind- en watermolens. Het waterrad is al een uitvinding van voor onze jaartelling. De Romeinen gebruikten een waterrad om onder andere akkers van water te voorzien en graan te malen. Tijdens de industriële revolutie werd de watermolen aangepast aan de moderne technieken van die tijd, er werd namelijk een waterturbine van gemaakt, waardoor er elektriciteit mee opgewekt kon worden. Vandaag de dag is een waterturbine de meest gebruikte techniek om waterkracht als duurzame energiebron in te zetten.

De fietsdynamo
Spierkracht levert tegenwoordig onvoldoende energie om in onze energiebehoefte te voorzien. Daarvoor zijn er de moderne zon- en windtechnieken. Maar spierkracht was in het verleden één van de methodes om op duurzame wijze energie te verkrijgen. De fietsdynamo is hier een voorbeeld van. Fietsen bestonden er al, maar fietsverlichting werkte op carbid of olie. Het was pas rond 1912 dat de eerste echte fietsdynamo op de markt kwam en de fietser met spierkracht de verlichting van de fiets aan het werk kon krijgen. De dynamo lijkt een kleine uitvinding, maar is tegenwoordig nog steeds in grote toepassingen te vinden. De huidige windmolens zijn bijvoorbeeld voorzien van een dynamo. Zo blijft de dynamo in zwang voor de opwekking van duurzame energie.