Geschiedenis.nl

Tegenwoordig is iedereen verplicht om een ziektekostenverzekering te hebben in Nederland. Vroeger was dat niet zo, maar wat was er dan wel? Vanaf 2006 is het basispakket verplicht geworden voor iedereen in Nederland. Dat is de geboorte van de ziektekostenverzekering zoals we die nu kennen. Maar ook voor 2006 hadden de mensen zorg nodig. En wanneer iemand ernstig ziek is, lopen die rekeningen als snel hoog op. Hoe deden ze het voor de komst van de zorgverzekeringswet?

Het begin van de zorgverzekering
In de 18e eeuw ontstonden verschillende vormen van de ziektekostenverzekering, denk bijvoorbeeld aan fondsen van artsen, apothekers, bedrijven of de vakbond. De premie werd per week betaald met een paar centen. Als je te rijk was kon je jezelf niet laten verzekeren. Het was dus echt een initiatief voor de mensen die anders de rekeningen niet zouden kunnen betalen.
Maar nog voor de fondsen was er al een voorganger van de ziektekostenverzekering, namelijk de ziekenbus (ookwel gildenbus genoemd). Het idee was hetzelfde. De leden van de gilden stopten allemaal geld in de ziekenbus. Als iemand dan ziek werd, konden ze niet alleen de medische kosten betalen, maar soms werd het inkomensverlies ook nog vergoed. De man was in die tijd de enige bron van inkomen. Als hij ziek werd had het hele gezin geen inkomsten meer. Hiervoor was de ziekenbus dus een erg goede oplossing.

Ziekenfondswet
In het begin van de 20e eeuw waren er heel veel verschillende soorten zorgfondsen. Het kabinet stelde voor zorgverzekeren verplicht te maken, zodat ze één pakket konden samenstellen waarin iedereen recht had op basiszorg. Dit wetsvoorstel kwam er echter niet. Daarna duurde het heel lang voordat de draad weer werd opgepakt. Pas tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het door de Duitsers verplicht voor iedereen onder een bepaalde loongrens om zich aan te sluiten bij een ziekenfonds. Mensen die boven die loongrens zaten mochten, zelf kiezen of ze zich wilden aansluiten. Het systeem bleef in stand en werd pas jaren na de oorlog vastgezet in de ziekenfondswet.
Maar nu was er een probleem. De ene groep was verplicht om zich aan te sluiten bij een ziekenfonds en de andere niet. In 1986 kwam het voorstel voor een basisverzekering. De onderhandelingen over de voorstellen hebben nog 20 jaar geduurd. Op 1 Januari 2006 was de zorgverzekeringswet een feit.

Vroeger en nu
Eigenlijk is de ziektekostenverzekering er dus altijd al geweest. Misschien niet zo goed georganiseerd als nu, maar de intentie was hetzelfde: zorg betaalbaar maken voor iedereen. Het is een mooie gedachte dat dit in Nederland al sinds het begin van de 18e eeuw gaande is. Sinds de komst van de zorgverzekeringswet is het allemaal beter georganiseerd. Je hebt niet meer 600 fondsen waar je uit moet kiezen. De keuze gaat nu tussen 23 verzekeraars. Door die met elkaar te vergelijken kies je uiteindelijk de polis die het beste bij je levensstijl past. Zo kom je niet voor onverwachte extra kosten te staan.