Geschiedenis.nl

NOS Journaal
26 september 2008

In 1960 voerden de presidentskandidaten Kennedy en Nixon het eerste officiële tv-debat. Een historisch debat, waaruit bleek dat de verschijning van de kandidaten minstens zo belangrijk is als de inhoud. Kennedy was een relatief onbekende senator, maar verscheen als zongebruinde jongeman met een brede lach op het podium. Nixon daarentegen was herstellende van een infectie, en zag wat bleekjes omdat hij geen make-up wilde dragen. Na afloop van het debat vonden tv-kijkers dat de knappe Kennedy had gewonnen. Radioluisteraars vonden Nixon juist de sterkste in het debat. De verschijning van de persoon bleek belangrijker dan de inhoud van het debat. Kennedy won uiteindelijk de presidentsverkiezingen met een krappe meerderheid.  Daarna werden tot 1976 geen officiële tv-debatten gevoerd, vooral omdat Johnson en Nixon het niet zagen zitten om te discussiëren. Tegenwoordig zijn de kandidaten zich ontzettend bewust van de impact van televisie.  De debatten kunnen veel uitmaken, omdat de kiezers eindelijk de kandidaten naast elkaar kunnen zien. Bij Nixon en Kennedy in 1960 leek het tv-debat de uiteindelijke uitslag te bepalen. Vooral als de kandidaten in de peilingen dicht bij elkaar liggen lijken de debatten uit te maken, en dat is nu ook het geval bij Obama en McCain. Maar het gaat niet altijd zo: in 2004 leek de Democratische kandidaat John Kerry volgens opiniepeilers in drie debatten sterker te zijn dan zijn tegenkandidaat president Bush. Maar dat hielp hem niet op de verkiezingsdag...

vmbo
1. Hoe heetten de kandidaten in 1960?
2. Waarom vonden de tv-kijkers dat Kennedy had gewonnen?
3. Waarom kunnen de debatten zo veel uitmaken?

havo/vwo
1. Tijdens het debat in 1960 wezen de radio luisteraars een andere winnaar aan dan de tv kijkers. Hoe kan dat?
2. Wat is er veranderd voor de kandidaten tussen 1960 en nu?
3. Stel dat Obama de debatten wint. Wint hij dan ook de verkiezingen? Licht je antwoord toe.

 

 

De Telegraaf
2 oktober 2008

Japan heeft de intentie gehad alle Nederlanders in voormalig Nederlands-Indië uit te roeien en heeft dat ook geprobeerd. Op 1 augustus 1944 ging een militaire order uit om alle Nederlanders te vermoorden. Japan had de intentie en deed een poging om genocide te plegen. Dat is volgens de Genocide Conventie van 1948 strafbaar. Dit zei juriste Emma Moore donderdag op een tweedaagse conferentie van de stichting Japanse Ereschulden. Volgens Moore, die op het onderwerp aan de universiteit in Leiden afstudeerde, zouden de Japanners 44 procent van de oorspronkelijk 300.000 Nederlanders en Nederlandse Indonesiërs hebben uitgeroeid als die militaire opdracht volledig was gelukt. Dat laatste gebeurde niet, onder meer door de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki een jaar later. De Nederlanders die in 1942 in 155 kampen gevangen zaten, waren in augustus 1945 al wel samengedreven in 43 kampen. Tussen 1942 en 1945 kwamen ongeveer 24.000 van hen om het leven.

vmbo
1. Wat heeft Emma Moore naar eigen zeggen ontdekt?
2. Hoevvel Nederlanders waren er in 1944 in Nederlands-Indie?
3. Waarom is het plan volgens Moore niet gelukt?

hav/vwo
1. Waarvan beschuldigt Emma Moore Japan?
2. Wat is volgens Moore het bewijs voor de schuld van Japan?
3. Denk jij dat Moore gelijk heeft? Licht je antwoord toe.

 

NRC Next
11 september 2008

Neanderthalervrouwen hadden dezelfde zware bevallingen als moderne mensen. Dit blijkt uit een computerreconstructie waarbij een 3D-model van een pasgeboren Neanderthalerbaby door een 3D-model van het bekken van een Neanderthalervrouw werd gevoerd. Het bekken is iets wijder dan dat van moderne vrouwen, maar de baby moest met zijn grote hoofd toch dezelfde moeilijke draai maken als alle mensenbaby’s in het geboortekanaal.
De onderzoekers baseerden hun computermodellen op unieke Neanderthalerskeletten: de drie enige redelijk overgebleven jonge Neanderthalerkinderen en de enig bekende Neanderthalervrouw. Het babymodel is gebouwd op een 60.000 jaar oud skelet van een pasgeboren Neanderthalerkind uit het noorden van de Kaukasus. In een ziekenhuis in St. Petersburg gingen de botten de CT-scan in en werd het lichaam elektronisch weer in elkaar gezet. De twee oudere kinderen leefden in Syrië, circa 50.000 jaar geleden. Hun botten werden gescand in een ziekenhuis in Tokio.
Neanderthalers (Homo neanderthalensis) leefden van 150.000 tot 25.000 jaar geleden in Europa. Zij vormden de naaste verwanten van de moderne mens. De laatste gemeenschappelijke voorouder van mens en Neanderthaler leefde ca. 450.000 jaar geleden. Ter vergelijking: die van mens en chimpansee leefde zes à zeven miljoen jaar geleden. Waarom de Neanderthaler is uitgestorven is een van de grootste kwesties uit de archeologie. De moderne mens (Homo sapiens) ontstond circa 200.000 jaar geleden in Afrika.

vmbo
1. Welke overeenkomst hebben de onderzoekers gevonden tussen Neanderthalers en moderne mensen?
2. De onderzoekers hebben gebruik gemaakt van de resten van een baby-Neanderthaler. Hoe oud was het skelet van de baby en waar werd het gevonden?
3. Hebben de homo sapiens en de neanderthaler in dezelfde tijd geleefd? Zo ja: wanneer was dat?

havo/vwo
1. Wat is het moeilijkste moment van de bevalling zowel bij moderne mensen als bij de neanderthaler?
2. Hoe konden de onderzoekers uit resten van skeletten van neanderthalers de juiste afmetingen van het lichaam vaststellen?
3. Is de moderne mens (home sapiens) voortgekomen uit de Neanderthaler? Licht je antwoord toe.

Bron: AD
2oktober 2008

Ruim de helft van de Amerikanen is er heilig van overtuigd dat er een beschermengeltje op hun schouders meereist, zo bleek onlangs uit een enquête. Hoe het zit met nuchter Nederland is onbekend, want onderzoek ontbreekt. Maar dat ook hier de engelencultus hoogtij viert, weten ze in het Utrechtse Catharijneconvent ook zeker.
,De engel is al tien jaar bezig aan zijn comeback,’’ beweren theoloog Twan Geurts en conservator Tanja Kootte van het museum voor religie. Daarom staat het Catharijneconvent vanaf deze herfst geheel in het teken van Allemaal Engelen. Een tentoonstelling over de mens en de engel en vooral het contact tussen beiden.
Want een engeltje op je schouder, wie wil dat nou niet? Zo’n lief gevleugeld wezentje dat je behoedt voor ongelukken en andere ellende. Gelovig of niet: de engel bestaat. Als boodschapper van God, maar ook als vreedzame kerstboomversiering. Engelen spreken als lieftallige verschijning altijd tot de verbeelding. Volkszanger nummer één Frans Bauer omarmt hem in zijn liedjes, hij duikt op in de mode en in films en laten we vooral de reclame niet vergeten
Maar het grootste platform heeft de goede engel door de eeuwen heen gevonden in de beeldende kunst. Zowel bij de grote oude meesters als de beoefenaars van volkskunst. In het depot van het Catharijneconvent liggen tienduizenden devotieplaatjes waarin engelen een hoofdrol vertolken.
Ze duiken zowel in het christendom als in het joodse geloof en de islam op. Op de tentoonstelling zijn voorbeelden te zien van 11de eeuwse handschriften uit het oude Perzië waarin engeltjes voorkomen. ,,De mens heeft altijd geloofd in het bestaan van de gevleugelde wezentjes. Ze vormen de verbinding tussen boven en beneden, brengen boodschappen over en kunnen je helpen,’’ stellen Kootte en Geurts.

vmbo
1. Waarom geloven veel mensen dat engelen bestaan?
2. Noem een film of reclame waarin een engel een belangrijke rol speelt.
3. Ga jij naar de tentoonstelling in het Catharijneconvent in Utrecht? Waarom wel/niet?

havo/vwo
1. Noem drie functies van engelen door de eeuwen heen.
2. Noem drie bewijzen voor de populariteit van engelen in onze tijd.
3. Ga jij naar de tentoonstelling in het Catharijneconvent in Utrecht? Waarom wel/niet?