FILOSOFISCH GEREEDSCHAP
Geplaatst op
13 maart 2011
door
Lieke Wijnia
Dit boek doet wat de titel belooft. Het is een gereedschapskist waar je iets uithaalt als je iets nodig hebt. Of waar je je door laat verrassen als je gewoon eens een instrument wilt uitproberen.
Zo kun je kennis maken of opzoeken, ontdekken of terugvinden. Het boek is chronologisch opgesteld, begint bij Anaximander, (610-546 v. Chr., de eeuwige kringloop van het ontstaan en vergaan der dingen) en eindigt bij Judith Butler (1956, het begrip menselijkheid moet steeds opnieuw worden ontdekt en ondervonden). Alle facetten komen voorbij, van wiskundige ordeningen tot religieuze vraagstukken, van menselijk brein tot emotionele ervaringen.
Daarnaast komen er ook talloze leuke wetenswaardigheden aan bod. Zo kom je erachter dat Pythagoras les gaf aan studenten, die hem de eerste vijf jaar van hun studie niet mochten aanschouwen. Ze moesten in stilte naar hem luisteren, terwijl hij vanachter een gordijn dicteerde. Pas daarna was het hun vergund een blik op hem te werpen. Of over Simone de Beauvoir (1908-1986), die een relatie had met Jean Paul Sartre (1905-1980) en groot voorvechtster van het feminisme. Haar beroemde openingszin “Je wordt niet als vrouw geboren, maar tot vrouw gemaakt” bleek ook voor haar eigen leven. Vanuit de vrouwenbeweging werd haar relatie met Sartre afgekeurd, omdat ze altijd in zijn schaduw zou staan. Terwijl ze wel voor een, voor die tijd, onconventionele levensstijl koos van een ongehuwde open relatie zonder kinderen. Door dergelijke beschrijvingen krijg je een inkijkje in de mens achter de filosofische uitspraken. Tegelijkertijd ondersteunen ze de lezer ook in het begrijpen van deze uitspraken en theorieën. Compliment voor het redactiewerk, de biografieën kennen louter interessante anekdotes.
De ondertitel van het boek is “de 50 belangrijkste filosofische denkbeelden en wat zij voor ons leven betekenen.” Dit is een lastige titel want pretendeert erg veel. Als je dit boek leest vind je niet de ultieme betekenis van het leven, maar krijg je juist een grote hoeveelheid aan inzichten van hoe anderen over het leven dachten en denken. Dat is heel waardevol, maar moet niet mooier gemaakt worden dan het is.
Zo kun je heel toepasselijk bijvoorbeeld na carnaval Desiderius Erasmus (1469-1536) opzoeken, die gequoteerd wordt met “De hoogste vorm van geluk is een leven dat wordt gekenmerkt door een zeker mate van zotheid.” Erasmus wordt wel de Koning der Humanisten genoemd en schreef zijn bekende manifest De Lof der Zotheid. In dit boek voert hij De Zotheid als een personage op. Hierdoor wordt het in het midden gelaten of de uitspraken van dit personage gelijk zijn aan de denkbeelden van Erasmus. Ook is nooit duidelijk geworden of zijn lofrede op de zotheid serieus of puur ironisch bedoeld is. Zo wordt dit een geschikt instrument in de filosofische gereedschapskist. En daar zijn er in dit boek nog veel meer van.
Filosofisch Gereedschap
Reiner Ruffing
Uitgeverij Scriptum
248 pagina’s
ISBN 9789055946617
€ 19,95
Daarnaast komen er ook talloze leuke wetenswaardigheden aan bod. Zo kom je erachter dat Pythagoras les gaf aan studenten, die hem de eerste vijf jaar van hun studie niet mochten aanschouwen. Ze moesten in stilte naar hem luisteren, terwijl hij vanachter een gordijn dicteerde. Pas daarna was het hun vergund een blik op hem te werpen. Of over Simone de Beauvoir (1908-1986), die een relatie had met Jean Paul Sartre (1905-1980) en groot voorvechtster van het feminisme. Haar beroemde openingszin “Je wordt niet als vrouw geboren, maar tot vrouw gemaakt” bleek ook voor haar eigen leven. Vanuit de vrouwenbeweging werd haar relatie met Sartre afgekeurd, omdat ze altijd in zijn schaduw zou staan. Terwijl ze wel voor een, voor die tijd, onconventionele levensstijl koos van een ongehuwde open relatie zonder kinderen. Door dergelijke beschrijvingen krijg je een inkijkje in de mens achter de filosofische uitspraken. Tegelijkertijd ondersteunen ze de lezer ook in het begrijpen van deze uitspraken en theorieën. Compliment voor het redactiewerk, de biografieën kennen louter interessante anekdotes.
De ondertitel van het boek is “de 50 belangrijkste filosofische denkbeelden en wat zij voor ons leven betekenen.” Dit is een lastige titel want pretendeert erg veel. Als je dit boek leest vind je niet de ultieme betekenis van het leven, maar krijg je juist een grote hoeveelheid aan inzichten van hoe anderen over het leven dachten en denken. Dat is heel waardevol, maar moet niet mooier gemaakt worden dan het is.
Zo kun je heel toepasselijk bijvoorbeeld na carnaval Desiderius Erasmus (1469-1536) opzoeken, die gequoteerd wordt met “De hoogste vorm van geluk is een leven dat wordt gekenmerkt door een zeker mate van zotheid.” Erasmus wordt wel de Koning der Humanisten genoemd en schreef zijn bekende manifest De Lof der Zotheid. In dit boek voert hij De Zotheid als een personage op. Hierdoor wordt het in het midden gelaten of de uitspraken van dit personage gelijk zijn aan de denkbeelden van Erasmus. Ook is nooit duidelijk geworden of zijn lofrede op de zotheid serieus of puur ironisch bedoeld is. Zo wordt dit een geschikt instrument in de filosofische gereedschapskist. En daar zijn er in dit boek nog veel meer van.
Filosofisch Gereedschap
Reiner Ruffing
Uitgeverij Scriptum
248 pagina’s
ISBN 9789055946617
€ 19,95