OP NAAR DE DIGITALE KLAS
Geplaatst op
6 november 2011
door
Redactie
Gaat de ipad het onderwijs echt veranderen of is het de zoveelste digitale toverlantaarn? Voor onderwijsvernieuwer Jan Wolter Smit is de keuze niet moeilijk.
Geschiedenis.nl: Wie is Jan Wolter Smit?
Een geschiedenisleraar met een bovengemiddelde interesse voor nieuwigheden. Activerende lesvormen, nieuwe technologieen, social media. Ik probeer alles uit in de klas en probeer mijn collega's er enthousiast voor te krijgen.
Geschiedenisleraar.nl is ooit (1997) begonnen als site voor mijn eigen klassen. Er stonden toen nog foto's op van allerlei activiteiten. Al vrij snel werd het een verzamelplek van bruikbare informatie, vooral voor leerlingen van het VMBO. Tegenwoordig is de site breder opgezet: eigenlijk alle schooltypen en ook leraren kunnen hier bruikbare informatie vinden.
Een van de dingen die het biedt is de mogelijkheid om het te gebruiken los van een methode. Hoewel het oorspronkelijk bedoeld is bij Feniks, kan het zonder al te veel problemen gebruikt worden bij andere methoden. De Digitale klas biedt de mogelijkheid om daadwerkelijk interactief bezig te gaan met de stof, door gebruik te maken van het smartboard. Hoewel de Digitale klas zelf termen als presentaties en scherm gebruikt, is het meer dan een powerpointpresentatie. Het doorbreekt het traditionele eenrichtingverkeer in lesgeven: leerlingen kunnen naar het bord lopen en actief ingrijpen.
Wat de ipad biedt is de ervaring en de mogelijkheid om snel probleemoplossend te kunnen handelen. Je hebt het lesmateriaal, maar ook (internet)bronnen in je handen. Altijd. Dus geen geloop meer door de school, wachten met opstarten. Maar dat is praktisch. Inhoudelijk kan de leraar veel specifieker zijn bronnen voor de leerlingen klaarzetten, veel meer maatwerk. Niet meer het hele hoofdstuk, maar alleen een bepaalde paragraaf of een filmpje van YouTube. Het karakter van de opdrachten zal veranderen: het zullen veel meer opdrachten worden die uitgebreider zijn, qua tijd en inhoud. Leerlingen zullen nog meer moeten samenwerken en de stof creatiever benaderen. De leerling van de 21e eeuw zal nog meer een leerling van de informatiesamenleving zijn dan pakweg 10 jaar geleden. Het probleemoplossend vermogen van leerlingen zal hun succes bepalen. Lastige van het gebruik van dergelijke middelen is dat content vaak een stap later komt en/of zelf ontwikkeld dient te worden.
Geschiedenis.nl: Veel docenten vrezen Google. Leerlingen missen basiskennis vanuit hun eigen geheugen, zoeken alles op, maar kunnen die "internetkennis" niet meer inzetten voor een eigen verhaal. Sceptische collega's worden bijgevallen door de de Amerikaanse wetenschapsjournalist Joshua Foer in de Van der Leeuw-lezing van 28 oktober 2011. Hij stelt: "Essentiële menselijke eigenschappen als creativiteit, humor en inventiviteit zijn afhankelijk van ons geheugen." Wat denk jij daarvan?
Lastig blijft hier om aan te geven wat dan 'het geheugen' is. Kennis? Het aangeleerde? Het collectieve? Op het moment dat iemand niet wordt uitgedaagd om zijn geheugen te gebruiken kan dat het zelfde gevolg hebben als hierboven wordt gesteld. Los van Google en Internet. Creatief omgaan met internet is ook een menselijke actie en het resultaat wordt in het menselijk geheugen gestopt. Daarnaast denk ik dat een groot deel van de essentiele menselijke eigenschappen los staan van het soort geheugen dat zou botsen met internetkennis.
Ik denk dat de leerling actiever wordt en meer mogelijkheden tot actie zou moeten krijgen. Hiervoor moeten voorwaarden worden gecreeerd. Meer uitdaging, meer de eigen route bepalen. Met dat laatste bedoel ik dat de methode eigenlijk altijd vanuit de alwetende verteller uitgaat. Er is voor de leerling weinig keuze om een eigen verhaal te ontdekken. De iPad (of soortgelijk apparaat) biedt een dergelijke mogelijkheid wel. De feitelijke informatie zal altijd (moeten) blijven bestaan. De route die de leerlingen moeten volgen om tot de verwerking van deze informatie komen, moet wel anders.
Een van de dingen waar ik op ipadindeklas.nl voor waarschuw is dat een app nog geen goede les maakt. Helaas zie ik op internet teveel websites die gaan over ipads en onderwijs en alleen maar apps inzetten. Jammer, maar je krijgt er geen beter onderwijs van. Dat wil niet zeggen dat er geen mooie apps zijn!
Drie apps voor geschiedenis die zeker de moeite waard zijn;
Een geschiedenisleraar met een bovengemiddelde interesse voor nieuwigheden. Activerende lesvormen, nieuwe technologieen, social media. Ik probeer alles uit in de klas en probeer mijn collega's er enthousiast voor te krijgen.
Geschiedenis.nl: Je beheert o.a. geschiedenisleraar.nl. Wat is de doelstelling van die site?
Geschiedenisleraar.nl is ooit (1997) begonnen als site voor mijn eigen klassen. Er stonden toen nog foto's op van allerlei activiteiten. Al vrij snel werd het een verzamelplek van bruikbare informatie, vooral voor leerlingen van het VMBO. Tegenwoordig is de site breder opgezet: eigenlijk alle schooltypen en ook leraren kunnen hier bruikbare informatie vinden.
Geschiedenis.nl: Je bent betrokken bij de ontwikkeling van De Digitale Klas. Wat is er nieuw aan dat concept?
Een van de dingen die het biedt is de mogelijkheid om het te gebruiken los van een methode. Hoewel het oorspronkelijk bedoeld is bij Feniks, kan het zonder al te veel problemen gebruikt worden bij andere methoden. De Digitale klas biedt de mogelijkheid om daadwerkelijk interactief bezig te gaan met de stof, door gebruik te maken van het smartboard. Hoewel de Digitale klas zelf termen als presentaties en scherm gebruikt, is het meer dan een powerpointpresentatie. Het doorbreekt het traditionele eenrichtingverkeer in lesgeven: leerlingen kunnen naar het bord lopen en actief ingrijpen.
Geschiedenis.nl: Je beheert ook ipadindeklas.nl. Waarom is de ipad van Apple (of de Galaxy van Samsung) volgens jou interessant voor het onderwijs? Het is toch gewoon een handige projector?
Wat de ipad biedt is de ervaring en de mogelijkheid om snel probleemoplossend te kunnen handelen. Je hebt het lesmateriaal, maar ook (internet)bronnen in je handen. Altijd. Dus geen geloop meer door de school, wachten met opstarten. Maar dat is praktisch. Inhoudelijk kan de leraar veel specifieker zijn bronnen voor de leerlingen klaarzetten, veel meer maatwerk. Niet meer het hele hoofdstuk, maar alleen een bepaalde paragraaf of een filmpje van YouTube. Het karakter van de opdrachten zal veranderen: het zullen veel meer opdrachten worden die uitgebreider zijn, qua tijd en inhoud. Leerlingen zullen nog meer moeten samenwerken en de stof creatiever benaderen. De leerling van de 21e eeuw zal nog meer een leerling van de informatiesamenleving zijn dan pakweg 10 jaar geleden. Het probleemoplossend vermogen van leerlingen zal hun succes bepalen. Lastige van het gebruik van dergelijke middelen is dat content vaak een stap later komt en/of zelf ontwikkeld dient te worden.
Geschiedenis.nl: Veel docenten vrezen Google. Leerlingen missen basiskennis vanuit hun eigen geheugen, zoeken alles op, maar kunnen die "internetkennis" niet meer inzetten voor een eigen verhaal. Sceptische collega's worden bijgevallen door de de Amerikaanse wetenschapsjournalist Joshua Foer in de Van der Leeuw-lezing van 28 oktober 2011. Hij stelt: "Essentiële menselijke eigenschappen als creativiteit, humor en inventiviteit zijn afhankelijk van ons geheugen." Wat denk jij daarvan?
Lastig blijft hier om aan te geven wat dan 'het geheugen' is. Kennis? Het aangeleerde? Het collectieve? Op het moment dat iemand niet wordt uitgedaagd om zijn geheugen te gebruiken kan dat het zelfde gevolg hebben als hierboven wordt gesteld. Los van Google en Internet. Creatief omgaan met internet is ook een menselijke actie en het resultaat wordt in het menselijk geheugen gestopt. Daarnaast denk ik dat een groot deel van de essentiele menselijke eigenschappen los staan van het soort geheugen dat zou botsen met internetkennis.
Geschiedenis.nl: Hoe zal het geschiedenisonderwijs in het voortgezet onderwijs er over 25 jaar uitzien?
Ik denk dat de leerling actiever wordt en meer mogelijkheden tot actie zou moeten krijgen. Hiervoor moeten voorwaarden worden gecreeerd. Meer uitdaging, meer de eigen route bepalen. Met dat laatste bedoel ik dat de methode eigenlijk altijd vanuit de alwetende verteller uitgaat. Er is voor de leerling weinig keuze om een eigen verhaal te ontdekken. De iPad (of soortgelijk apparaat) biedt een dergelijke mogelijkheid wel. De feitelijke informatie zal altijd (moeten) blijven bestaan. De route die de leerlingen moeten volgen om tot de verwerking van deze informatie komen, moet wel anders.
Geschiedenis.nl:Wat is je persoonlijke top drie van apps?
Een van de dingen waar ik op ipadindeklas.nl voor waarschuw is dat een app nog geen goede les maakt. Helaas zie ik op internet teveel websites die gaan over ipads en onderwijs en alleen maar apps inzetten. Jammer, maar je krijgt er geen beter onderwijs van. Dat wil niet zeggen dat er geen mooie apps zijn!
Drie apps voor geschiedenis die zeker de moeite waard zijn;
- Virtual History: Roma - Ervaar Rome met de iPad! Maakt gebruik van de bewegingssensor van de iPad
- Virtual History: Het laatste avondmaal - Da Vinci's schilderij helemaal geanalyseerd.
- Explore Vincent - Het leven en de tijd van Vincent van Gogh interactief. Mooi gedaan, nu nog de andere 49 vensters en de Canon is compleet! Wie pakt het op?
geschiedenisleraar.nl
ipadindeklas.nl
vanderleeuwlezing.nl
geschiedenisleraar.nl
ipadindeklas.nl
vanderleeuwlezing.nl