Geschiedenis.nl

Levensbeschrijving van een Noord-Koreaanse jongen die opgroeide in een concentratiekamp maar kon ontsnappen.

De berichtgeving over Noord-Korea is doorgaans summier en veelal gestoeld op speculatie. De meest totalitaire staat ter wereld houdt de landsgrenzen, en alles wat zich daarbinnen afspeelt, angstvallig verborgen voor de rest van de wereld. 

Blaine Harden, correspondent in Azië voor onder andere de Washington Post, ontmoette Shin Dong-Hyuk in 2008. Shin wilde de wereld vertellen over zijn leven in Kamp 14, een Noord-Koreaans concentratiekamp en het bewustzijn over de kampen vergroten. Hij besloot zijn verhaal door Harden te laten optekenen. Zijn verhaal geeft ons een inkijkje in Noord-Korea, het beruchte kamp, zijn ontsnapping en zijn leven sindsdien.

Shin beschrijft een barbaarse wereld vol van hard werken als bescherming tegen genadeloze afstraffing. HIj vertelt uitvoerig over de leefomstandigheden in het concentratiekamp. Zo is er nergens meubilair of schone kleding. Het dieet bestaat slechts uit een soep mais, kool en zout. Om te overleven moet de honger worden gestild, dat kan alleen door te stelen of te klikken. De continue strijd om te overleven is allesbepalend. Liefde, vertrouwen en eerlijkheid bestaan niet.

Shin durft eerst niet te vertellen dat hij ook zijn eigen moeder heeft verraden en liegt erover bij aankomst in Zuid-Korea. Hij verwacht dat niemand zal begrijpen wat hij heeft gedaan. Op een avond hoorde Shin zijn moeder met zijn broer praten over een ontsnapping. Shin zorgde ervoor dat ze daar geen gelegenheid toe kregen. Praten over ontsnappen is strafbaar in het kamp en het kan hemzelf in gevaar brengen als het bekend wordt. Moeder en zoon worden geëxecuteerd voor de ogen van Shin en zijn vader.

Tijdens zijn werk in een kledingfabriek leert Shin Park kennnen. Park heeft contacten in Pyongyang en is in het buitenland geweest. Shin moet hem in de gaten houden en een bekentenis ontlokken. Park vertelt Shin uitvoerig over het leven buiten de kampgrenzen. De verhalen zijn compleet nieuw voor hem. Wat Shin anders maakt dan anderen die een Noord-Koreaans kamp wisten te ontvluchten, is het feit dat hij in het kamp is opgegroeid. Kamp 14 is zijn wereld. Shin is vooral geïnteresseerd als Park over eten vertelt. De drang naar een leven zonder honger maakt dat Shin gaat nadenken over een leven buiten het kamp. Shin besluit Park niet te verraden. Integendeel, hij besluit samen met Park te ontsnappen. 

Met veel geluk slaagt de ontsnapping, maar Park overleeft het niet. Na omzwervingen in China weet hij uiteindelijk  Zuid-Korea te bereiken. Eenmaal in Zuid-Korea valt het Shin zwaar dat mensen amper geïnteresseerd zijn in zijn verhaal. In zijn leven na het kamp (in Zuid-Korea en Amerika) heeft Shin veel aanpassingsproblemen. Zo durft hij niemand te vertrouwen, vindt hij het lastig om plezier te maken en echt te genieten. Hij is altijd bang voor verraad.

Shin en Harden slagen er uitstekend in om Shin’s boodschap over te brengen. Dankzij de persoonlijke insteek van Shin’s verhaal en omdat Harden er geen doekjes om windt, word je als lezer direct bewust van de ernstige en schrijnende situatie in Noord-Korea en Kamp 14. De Noord-Koreanen wonen in een grote gevangenis met strafkampen daarbinnen. Je beseft snel dat dit voor de Noord-Koreanen de normaalste zaak van de wereld is. Het is een realiteit die al zestig jaar bestaat en waar voorlopig geen einde aan lijkt te komen.