LEONARDO'S LAATSTE AVONDMAAL
Geplaatst op
24 november 2012
door
Lieke Wijnia
Ross King is een meester-verteller, ook in zijn nieuwe boek over dit wereldberoemde kunstwerk van Leonardo DaVinci.
Een historische roman met een wereldberoemd kunstwerk als uitgangspunt: Ross King is er een meester in geworden.
Ross King heeft roem vergaard met zijn kunsthistorische romans, die lezen als een trein en waar je ook nog eens heel veel van leert. Na het beschrijven van Brunelleschi’s dom in Florence, het ontstaan van het Impressionisme in het Parijs van de negentiende eeuw en Michelangelo’s Sixtijnse Kapel in Rome, verdiept King zich in zijn nieuwste boek in het beroemde Laatste Avondmaal van Leonardo DaVinci.
Naast de ontstaansgeschiedenis van het schilderij, geeft King veel contextinformatie. Hij vertelt uitgebreid over de politieke situatie in het Italië aan het eind van de vijftiende en begin van de zestiende eeuw. Dit blijkt heel relevant te zijn voor de kunstpraktijken van Leonardo en zijn tijdgenoten, omdat deze met name kunnen overleven met het vervaardigen van opdrachten gegeven door de gegoede adel en de machthebbers. Vanaf het begin presenteert King Leonardo DaVinci als een weerbarstig persoon, die ondanks dat hij met zijn talent fortuinen had kunnen vergaren door de begaande paden te bewandelen, heel erg zijn eigen weg zoekt.
Zo verkreeg Leonardo in zijn vroege jaren de reputatie dat hij zijn werken nooit afmaakte, en vertrok daarom van Florence naar Milaan om daar aan nieuwe opdrachten te werken. Zijn eerste belangstelling ging uit naar het maken van artillerie en oorlogsmachinerie om in te zetten tegen de continue dreiging vanuit Frankrijk. Maar de Milanese bevelhebber Ludovico Sforza verlangt eerder decoratief werk van hem als Leonardo aan zijn hof verblijft. Leonardo maakt decors en kostuums voor theaterstukken, maar kan zijn ingenieurskwaliteiten niet kwijt.
In 1495 begint Leonardo dan met wat later een wereldberoemd laatste avondmaal zou worden. Deze schildering maakt hij in de refter van de Santa Maria delle Grazie in Milaan, waar de Dominicaanse monniken die dit klooster bewoonden hun maaltijden nuttigden. Het laatste avondmaal was dan ook niet een ongebruikelijk thema voor een dergelijke plek. De keuze voor Leonardo was opvallend, omdat de muurschildering in fresco gemaakt moest worden, maar daar had hij geen enkele ervaring mee.
Dit paste echter wel in Leonardo’s straatje, want zijn gebrek aan ervaring bood hem volop de mogelijkheid om te experimenteren. King reconstrueert zijn werkwijze, van keuzes voor ongebruikelijke combinaties van materialen tot keuzes voor modellen. Naast een aantal kleurafbeeldingen staan er ook talloze schetsen in het boek afgebeeld. Leonardo hield ervan zijn dagen op straat door te brengen, om mensen met karakteristieke gezichten op te tekenen in zijn schetsboek. Voor het laatste avondmaal had hij er dertien nodig, waar met name de figuur van Christus de meeste geladenheid met zich meebrengt. Ook de figuur van Johannes komt aan bod, die zit aan de recherhand van Christus. De interpretatie van deze figuur (dat het Maria Magdalena zou zijn) in het bekende boek The DaVinci Code deed veel stof opwaaien en ook dit laat King aan de orde komen door er korte metten mee te maken.
Het uiteindelijke resultaat heeft in grote mate bijgedragen aan Leonardo’s roem. Tegelijkertijd heeft zijn experimenteerdrift ervoor gezorgd dat dit werk een crime is om te onderhouden. Er wordt door critici wel gezegd dat 20% nog van de hand van Leonardo is, 80% van de hand van niet altijd even getalenteerde conservatoren. Het laatste, grootscheepse restauratie- en onderzoeksproject, tussen 1977 en 1999, heeft er voor gezorgd dat het schilderij nu weer te bezichtigen is in de Santa Maria delle Grazie, in de oorspronkelijke omgeving zoals de schildering bedoeld was. Zelfs bij een Britse bomaanslag die in 1943 het dak van de refter wegvaagde en een nabijgelegen klooster vernietigde, werd het Laatste Avondmaal bespaard gebleven. En voor wie Milaan net even te ver weg is, heeft Ross King het schilderij in al haar facetten tot leven gebracht in dit bijzonder lezenswaardige boek.
.jpg)
Leonardo en het Laatste Avondmaal
Ross King
Uitgeverij De Bezige Bij
Vertaald door
2012
Paperback
416 pagina's
€ 24,90
Resultaten "Leonardo DaVinci" in de zoekmachine van Geschiedenis.nl
Resultaten "Kunstgeschiedenis" in de zoekmachine van Geschiedenis.nl
Ross King heeft roem vergaard met zijn kunsthistorische romans, die lezen als een trein en waar je ook nog eens heel veel van leert. Na het beschrijven van Brunelleschi’s dom in Florence, het ontstaan van het Impressionisme in het Parijs van de negentiende eeuw en Michelangelo’s Sixtijnse Kapel in Rome, verdiept King zich in zijn nieuwste boek in het beroemde Laatste Avondmaal van Leonardo DaVinci.
Naast de ontstaansgeschiedenis van het schilderij, geeft King veel contextinformatie. Hij vertelt uitgebreid over de politieke situatie in het Italië aan het eind van de vijftiende en begin van de zestiende eeuw. Dit blijkt heel relevant te zijn voor de kunstpraktijken van Leonardo en zijn tijdgenoten, omdat deze met name kunnen overleven met het vervaardigen van opdrachten gegeven door de gegoede adel en de machthebbers. Vanaf het begin presenteert King Leonardo DaVinci als een weerbarstig persoon, die ondanks dat hij met zijn talent fortuinen had kunnen vergaren door de begaande paden te bewandelen, heel erg zijn eigen weg zoekt.
Zo verkreeg Leonardo in zijn vroege jaren de reputatie dat hij zijn werken nooit afmaakte, en vertrok daarom van Florence naar Milaan om daar aan nieuwe opdrachten te werken. Zijn eerste belangstelling ging uit naar het maken van artillerie en oorlogsmachinerie om in te zetten tegen de continue dreiging vanuit Frankrijk. Maar de Milanese bevelhebber Ludovico Sforza verlangt eerder decoratief werk van hem als Leonardo aan zijn hof verblijft. Leonardo maakt decors en kostuums voor theaterstukken, maar kan zijn ingenieurskwaliteiten niet kwijt.
In 1495 begint Leonardo dan met wat later een wereldberoemd laatste avondmaal zou worden. Deze schildering maakt hij in de refter van de Santa Maria delle Grazie in Milaan, waar de Dominicaanse monniken die dit klooster bewoonden hun maaltijden nuttigden. Het laatste avondmaal was dan ook niet een ongebruikelijk thema voor een dergelijke plek. De keuze voor Leonardo was opvallend, omdat de muurschildering in fresco gemaakt moest worden, maar daar had hij geen enkele ervaring mee.
Dit paste echter wel in Leonardo’s straatje, want zijn gebrek aan ervaring bood hem volop de mogelijkheid om te experimenteren. King reconstrueert zijn werkwijze, van keuzes voor ongebruikelijke combinaties van materialen tot keuzes voor modellen. Naast een aantal kleurafbeeldingen staan er ook talloze schetsen in het boek afgebeeld. Leonardo hield ervan zijn dagen op straat door te brengen, om mensen met karakteristieke gezichten op te tekenen in zijn schetsboek. Voor het laatste avondmaal had hij er dertien nodig, waar met name de figuur van Christus de meeste geladenheid met zich meebrengt. Ook de figuur van Johannes komt aan bod, die zit aan de recherhand van Christus. De interpretatie van deze figuur (dat het Maria Magdalena zou zijn) in het bekende boek The DaVinci Code deed veel stof opwaaien en ook dit laat King aan de orde komen door er korte metten mee te maken.
Het uiteindelijke resultaat heeft in grote mate bijgedragen aan Leonardo’s roem. Tegelijkertijd heeft zijn experimenteerdrift ervoor gezorgd dat dit werk een crime is om te onderhouden. Er wordt door critici wel gezegd dat 20% nog van de hand van Leonardo is, 80% van de hand van niet altijd even getalenteerde conservatoren. Het laatste, grootscheepse restauratie- en onderzoeksproject, tussen 1977 en 1999, heeft er voor gezorgd dat het schilderij nu weer te bezichtigen is in de Santa Maria delle Grazie, in de oorspronkelijke omgeving zoals de schildering bedoeld was. Zelfs bij een Britse bomaanslag die in 1943 het dak van de refter wegvaagde en een nabijgelegen klooster vernietigde, werd het Laatste Avondmaal bespaard gebleven. En voor wie Milaan net even te ver weg is, heeft Ross King het schilderij in al haar facetten tot leven gebracht in dit bijzonder lezenswaardige boek.
Leonardo en het Laatste Avondmaal Ross King
Uitgeverij De Bezige Bij
Vertaald door
2012
Paperback
416 pagina's
€ 24,90
Resultaten "Leonardo DaVinci" in de zoekmachine van Geschiedenis.nl
Resultaten "Kunstgeschiedenis" in de zoekmachine van Geschiedenis.nl