Geschiedenis.nl

“Oorlog is hel, maar dat is nog niet de helft van het verhaal, want oorlog is ook mysterie, doodsangst, avontuur, moed, ontdekkingen, heiligheid, medelijden, wanhoop, verlangen en liefde. Oorlog is akelig; oorlog is lachen. Oorlog is opwindend; oorlog is saai. Oorlog maakt een man van je; oorlog maakt je dood.” 

 

Na Going after Cacciato (1978), O’Brien’s eerste boek  over Vietnam waarmee hij de National Book Award won, volgde The things they carried (1999). In november 2012 is dit boek ook in Nederland uitgegeven. 

 

Wat ze droegen begint met een lange lijst van dingen die de soldaten in de Vietnamoorlog bij zich hadden. Gebruiksvoorwerpen, wapens, kleding, maar ook gevoelens, gedachten, twijfels, verdriet en angsten. Wat ze droegen bestaat uit losse verhalen die allemaal samenhangen met O’Brien’s peloton. Sommige verhalen zijn langer, anderen tellen slechts twee pagina’s . O'Brien beschrijft zijn eigen ervaringen of laat zijn kameraden aan het woord. 

 

De gebeurtenissen in de oorlog in ‘Nam’  zijn de rode draad, maar staan niet centraal. Zo had dit verhaal zich ook in bijvoorbeeld Korea kunnen afspelen. Het gaat O’Brien om de beleving van de oorlog. Het gaat over de angst om te sterven, de impact van de barre omstandigheden en de confrontaties met de vijand met traumatische gevolgen. 

 

O’Brien legt met dit boek uit waarom er zo ontzettend veel geschreven is over de Vietnamoorlog. Het opschrijven van de ervaringen en herinneringen maakt dat de auteur de gebeurtenissen afstandelijker en objectiever kan bekijken. Door het verhaal is hij in staat om de feiten onder ogen te zien. Daardoor is er grip op de herinneringen aan de oorlog. Al ontkent O'Brien overigens dat het schrijven een therapeutische werking zou hebben. 

 

Het fragment dat mij het meest aangreep was het verhaal over zijn oproep voor dienstplicht. O’Brien was niet voorbereid op vertrek naar een rauwe oorlog onder vreselijke omstandigheden en had een heel ander leven voor ogen. Hij was immers net afgestudeerd en de wereld lag voor hem open. Hij stapt in de auto en rijdt richting Canadese grens waar hij een tijd verblijft. Maar er is ook de angst  om weg te gaan van alles en iedereen en de verwachtingen onvervuldte laten. Daarom stapt hij in de auto naar huis om vervolgens het vliegtuig richting Vietnam te nemen. 

 

O’Brien neemt je mee in de angsten, in het verdriet, de twijfels die bij een oorlog horen. Het gaat niet alleen om brute gevechtsscènes en heldhaftige taferelen. Hij laat daarmee een geluid horen dat uiteindelijk absoluut anti-oorlog is. Oorlog is hel en dat maakt Tim O’Brien de lezer overduidelijk met dit aangrijpende boek. 

Tim O'Brien
Wat ze droegen