Geschiedenis.nl

 

Adolf Hitler is alive and kicking, de grootste nachtmerrie van velen. In het Duitsland van 2011 zijn opvallend veel mensen van hem gecharmeerd. Als Hitler wordt opgelapt door een tijdschriftverkoper en de grootste schrik voorbij is, gaat hij aan de slag bij de Duitse tv. Hij krijgt een eigen programma omdat de gelijkenis met Hitler zo ontzettend goed is. Hij wordt een grote hit op YouTube, wint prijzen, krijgt een secretaresse en zijn ster is rijzende. 

 

Tijdens zijn optredens neemt Hitler natuurlijk geen blad voor de mond. Het gaat over buitenlanders, Joden, het nationaal-socialisme. Veel mensen vallen voor zijn charmes. Alhoewel, 80 jaar geleden deden ze dat ook. Dat is wel schokkend; zou het dan mogelijk zijn voor Hitler om in het heden weer voet aan de grond te krijgen? Het is een thema waar de lezer door dit boek even bij stil staat. 

Gelukkig zit het het verhaal ook vol grappige momenten. Hoe kijkt Hitler aan tegen zijn eigentijdse omgeving? Die Euro is de uitwerking van zijn idee voor de Reichsmark. Hij had iedereen ook wel kunnen vertellen dat het veel wantrouwen en verantwoordelijkheid met zich mee zou brengen. Hitler ontdekt de computer en het internet.  Minesweeper wordt zijn favoriete spel. Als hij geen ID kan overleggen wordt hem gevraagd of hij dan nog nooit in het buitenland is geweest. Hij antwoordt dat hij wel in Frankrijk, Polen en Hongarije was geweest. Was hij ook in de VS geweest? Nou, dat was hij zeker van plan.

Men is weg van Hitler en dus vraagt hij zich af er nog meer kennissen uit de jaren dertig zijn. Hebben ze ook Chamberlain, Churchill, Roosevelt, Antonescu of de Duce gecontracteerd? Helaas, geen van allen zijn aanwezig. En, was hij altijd al vegetarier? Ook voordat hij Hitler was? En wie had hij daarvoor dan moeten zijn?

 

Hitler's retoriek komt ook terug in het boek. Zijn toespraken of optredens zijn zo uitgeschreven dat je zijn stem bijna hardop kunt horen. Hij vertelt ook hoe hij stiltes toepast tijdens zijn toespraken; door de stilte bouwt hij de spanning op en dan komt het beste gedeelte. Hij heeft het publiek, het volk, nodig. Hij gebruikt de mensen en bespeelt ze om zijn doelen te realiseren. Wat is belangrijker dan ze op de juiste manier toe te spreken?

 

De oma van zijn secretaresse wil dat zij (de secretaresse)  stopt met haar werkzaamheden. Oma kan het niet aanhoren hoe Hitler weer op tv en radio te horen is en dat haar kleindochter voor hem werkt is onacceptabel. Ze laat hem een foto zien van de ouders van haar eigen oma en haar twee broers. Het was vast niet de bedoeling dat ze werden gebombardeerd, vermoord zegt hij. Waarop zei zegt dat ze niet zo zijn omgekomen maar in een gaskamer; ze waren Joods. Het was de bedoeling. "Wie heeft dat ooit bedacht, dat homo's, zigeuners en joden vermoord moesten worden?", vraagt ze hem. Hitler antwoordt daarop dat het de wil van het hele volk was. Ze hadden hem af kunnen zetten, maar dat deed niemand. En daarmee was de kous af.

 
Timur Vermes (ook historicus) brengt Hitler op een originele en humoristische manier tot leven. Tegelijkertijd geeft het boek stof tot nadenken. Zou Hitler (of een soortgelijke figuur) weer gevaarlijke ideeën kunnen ventileren en mensen daarin mee krijgen? Het is te griezelig voor woorden maar het boek impliceert voorzichtig dat alles mogelijk is. Een dergelijk boek had een aantal jaren geleden waarschijnlijk niet kunnen verschijnen. Humor en Hitler is iets wat eigenlijk niet samen gaat. Vermes toont aan dat deze onmogelijke combinatie toch werkt.