Geschiedenis.nl

De Uitgeverij Historische Verhalen geeft regelmatig boeken uit met korte verhalen die bestaan uit een mengeling van historische feiten en fictie. Deze mix brengt de geschiedenis tot leven. Je zit er meteen middenin. Na elk verhaal volgt een historische toelichting, waarin de auteur zelf aangeeft wat hij heeft toegevoegd aan het verhaal of de gebeurtenis en wat de feitelijke geschiedenis is. En wie meer wil weten over het onderwerp krijgt tips om nader onderzoek te doen. De auteurs kunnen boeiende verhalen schrijven en de de onderwerpkeuze is bijzonder origineel.

Ditmaal staat de Vroegmoderne Tijd centraal, de periode tussen 1450 en 1900. De Middeleeuwen, waarin de Kerk centraal staat, zijn afgelopen. Na de ontdekking van Amerika en de val van Constantinopel gaat de mens meer zelfstandig denken. Het humanisme en wat later de reformatie zijn de gevolgen hiervan.

Het openingsverhaal van de bundel begint in Salzburg - 1763 - waar de kinderen Maria en Wolfje Mozart moeten optreden. Door een restje slagroom op de piano kan Maria niet goed in haar spel komen. Natuurlijk is haar ondeugende broertje daarvan de schuldige.

Zon en zonden gaat over het Vaticaan in 1633 waar Galilei voor de rechters staat omdat hij meent dat niet de aarde om de zon draait maar andersom. Een strijd tussen de oude christelijke leer en de wetenschap.

Phaedra is de titel van een verhaal over een meisje uit Kreta dat in de zomer van 1504 wordt gevangen genomen door de Ottomanen en als slaaf opgenomen wordt in de harem van de sultan. Daar ontmoet ze de bewaker Feza met wie ze het goed kan vinden. Samen besluiten ze, wanneer de omstandigheden in de harem veranderen, te vluchten. 

Mijn favoriete verhaal is Het Spiegelpaleis, dat zich afspeelt in 1750 in de salon van Madam Geoffrin in Parijs, waar intellectuelen bij elkaar komen om met elkaar te discussiëren over kunsten en wetenschappen. Er bestaat een schilderij van haar, omringd met grootheden uit haar tijd zoals Voltaire, Diderot en Rousseau. In het verhaal zeurt Diderot over de uitgave van zijn grote encyclopedie, waarin alle kennis van die tijd zal worden beschreven. Een bezoek van Casanova brengt leven in de brouwerij. Tussen de bezoekers staat ook Jean Diot, het hulpje van Diderot. Hij bekent onder invloed van drank dat hij een verhouding heeft met een man. Maar dat is een stap te ver in dit verlichte gezelschap. Hij hoort het woord sodomiet vallen, terwijl hem een vuile blik ten deel valt. Diderot staart hem vanuit het zithoekje met afgrijzen aan. Jean weet genoeg. Zonder om zich heen te kijken, beent hij de salon uit. …Buiten komt hij zijn vriend tegen. In het donker omhelst hij de man van wie hij houdt. Geen van beiden slaan acht op het geluid van naderende voetstappen. Hier eindigt het verhaal. Mocht de lezer denken dat hij nu in de fictie terecht is gekomen, dan is hij door de auteur op een dwaalspoor gezet. In de toelichting lezen we hoe het met Jean en zijn vriend afliep. En dat is dan weer historie.

Het laatste, aangrijpende verhaal heet  Blind en speelt zich af in 1839 in China, waar Zhong en zijn vader onder het mom van een theehuis opium verkopen, dat door de Engelsen wordt geleverd met als gevolg dat veel chinezen verslaafd raken. De Chinese keizer laat een brief schrijven aan de Engelse koningin Victoria om met deze handel te stoppen. Tevergeefs. Dan verbiedt de Chinese regering het zelf. Dit leidt tot oorlog met de Engelsen die hun inkomsten zien dalen. En ook Zhong gaat ten onder.

De verhalen uit deze bundel geven goed de veranderingen uit de Vroegmoderne Tijd aan. Nieuwe heersers nemen de macht over, oude denkbeelden over natuur, godsdienst en samenleving verdwijnen. De klassieken doen opnieuw hun intreden. Het is een grote stap naar de Moderne Tijd. De auteurs hebben deze overgang in hun verhalen goed laten uitkomen. Ik geef het boek daarom 5 van de 5 sterren.

Historische Verhalen. Korte verhalen uit de Vroegmoderne Tijd.
Hay van den Munckhof, Debby Willems, Sandrine van der Velde, Marloes Jongewaard, en Victor Lemstra
Uitgeverij Historische Verhalen
November 2021
Paperback
314 blz
€ 17,50
ISBN 9789083117713
www.historischeverhalen.nl