Geschiedenis.nl

Hitler pleegde in 1923 een staatsgreep, bekend als de Bierkellerputsch. Hij wilde in München de macht grijpen en vandaaruit naar Berlijn oprukken om de Weimarrepubliek omver te werpen. Deze poging mislukte, omdat Hitler te weinig steun kreeg. Hij werd gearresteerd en veroordeeld tot 5 jaar gevangenisstraf, maar hoefde slecht 10 maanden vast te zitten. Deze tijd gebruikte hij om zijn ideeën over Duitsland, ras en politiek op te (laten) schrijven in Mein Kampf. Het boek werd in 1925 uitgegeven en pas na de machtsovername in 1933 algemeen verspreid. In 1943 waren er 10 miljoen exemplaren in omloop. Je zou dan denken dat Hitler in de gevangenis de gelegenheid kreeg om zijn theorieën over de superioriteit van het Arische ras en het antisemitisme te formuleren.

Dat blijkt niet het geval. De historicus Thomas Weber (onder andere de auteur van het boek Hitler en de Eerste Wereldoorlog uit 2010) vond het bewijs dat het boek, dat in 1923 samengesteld werd door Adolf-Viktor von Koerber en dat redevoeringen van Hitler bevat, eigenlijk door Hitler zelf is geschreven. Inclusief de autobiografische schets, waarmee het boek opent. Hitler gebruikte Koerber (in die dagen bekend als oorlogsvlieger en journalist) om het Duitse publiek voor te houden dat er een nieuw soort leider nodig was. Het genie Adolf Hitler, een man die uit het niets zou verschijnen om Duitsland en zijn bevolking te redden. Een messias!

Met dit boek wordt aangetoond dat Hitler niet door toeval de nazi-partij ging leiden of rustig afwachtte tot hij die kans kreeg. Hij timmerde vanaf het prille begin bewust aan zijn politieke carriere.  En zijn ideeën over een nieuwe oorlog en volkerenmoord zijn ook uit deze periode, aldus Weber.

Hoewel Koerber nauw betrokken was bij de opkomst van Hitler, keerde hij zich vanaf 1926 tegen hem. Hij schreef in 1933 aan de zoon van keizer Wilhelm II, kroonprins Wilhelm: "De Hitlerbeweging heeft er zo'n zootje van gemaakt dat het einde niet meer lang op zich zal laten wachten…Het is jammer voor de mensen die erin geloofden en zich verraden voelen."

Koerber verborg zelfs de joodse krantenmagnaat Ullstein in zijn huis. Na de aanslag op Hitler in 1944 werd hij gearresteerd en belandde in het concentratiekamp Sachsenhausen. Uiteindelijk emigreerde hij naar Zuid-Afrika en kwam zijn werk terecht bij de universiteit van Witwatersrand. Thomas Weber deed hier het onderzoek waarop dit boek is gebaseerd .

Na de boeiende inleiding van Weber volgt een overzicht van de opgenomen redevoeringen van Hitler uit de periode 1922-1923. Koerber (Hitler zelf dus dus) zet Hitler neer als een bouwmeester die een geweldige Duitse kathedraal wil neerzetten. Dan volgen de redevoeringen ("Beste Duitse bondgenoten"), waar op niet mis te verstane wijze tegen de joden tekeer wordt gegaan. Hitler wijst steeds op de herbouw van Duitsland, het vaderland. Duitsland zal alleen gered worden door de vermorzeling van de meerderheid!  En de persoon Hitler is daarbij onmisbaar: "Adolf Hitlers hand gebaart in de rondte. De veldgrijze compagnieën rechten de ruggen. IJzeren Kruizen, eremedailles, staalhelmen - een woud van zacht wapperende standaarden. De ernstige gelaatsuitdrukkingen van de grote schepper wijkt voor gelukzalige trots. Maar lange minuten houdt de orkaan van bijval aan, de heilroepen van het diep ontroerde volkse vrijheidleger."

Met het einde van de eerstewereldoorlogherdenkingen begint vanaf 2019 een reeks jaren waarin Duitsland - 100 jaar geleden - veranderde van democratie naar dictatuur. De ontmaskering van de ware auteur (Adolf Hitler) door Weber werpt een nieuw licht op de opkomende politicus Hitler. Het boek is een belangrijke aanzet om de machtsovername van 1933 en de daaropvolgende oorlog en holocaust beter te begrijpen. Mein Kampf blijkt een herhaling van ideeën te zijn die al verkondigd werden in het boek van Koerber. 

De uitgever geeft achter in het boek nog een aanvulling, welke gratis is te downloaden. Het gaat om een brief (Zeer geachte heer Gemlich!) die Hitler schreef op 16 september 1919 en die beschouwd kan worden als een vroege schriftelijke uiting van zijn antisemitische waanwereld. Er staat: "Het uiteindelijke doel moet onomstotelijk zijn de verwijdering van de Joden". 

Adolf Hitler. Zijn leven, zijn redevoeringen
Eerste biografie uit 1923, samengesteld door Adolf-Viktor von Koerber
Met een inleiding van Thomas Weber
Uitgeverij Verbum, serie Holocaust bibliotheek
2018
Paperback, 177 blz
€19,95
ISBN 9789493028111