Wernher von Braun

Wernher Magnus Maximilian Freiherr von Braun (Wirsitz (Posen), 23 maart 1912 – Alexandria (Virginia, VS), 16 juni 1977) was één van de leidende figuren bij de ontwikkeling van rakettechnologie in Duitsland en de Verenigde Staten. Door zijn deelname aan het raketprogramma van Nazi-Duitsland werd hij een controversiëel figuur. Jeugd Hij werd geboren op 23 maart 1912 in Wirsitz in Posen (Duitse Rijk), als tweede van drie zonen van Baron Magnus von Braun en Barones Emmy von Quistorp. Van zijn moeder kreeg hij een telescoop. Zijn interesse in astronomie en het heelal bleef zijn hele leven. Toen Wirsitz in 1920 aan Polen werd toebedeeld volgens het Verdrag van Versailles verhuisde zijn familie naar Duitsland, net als vele andere Duitse families. Een nieuw leven werd opgebouwd in Berlijn. Op school was hij niet goed in natuurkunde en wiskunde, tot hij het boek Die Rakete zu den Planetenräumen van Hermann Oberth las. Op zijn dertiende vuurde hij een speelgoedauto af met behulp van vuurwerk. De auto reed door een drukke straat en vatte vlam. De jonge Von Braun werd door de politie opgesloten tot zijn vader hem kwam halen. Vanaf 1930 studeerde hij aan Technische Universiteit van Berlijn, waar hij lid werd van de Verein für Raumschiffahrt (VfR). Hij was assistent van Hermann Oberth bij proeven met raketmotoren die op vloeibare brandstof liepen. Duitse carrière Von Braun werkte aan zijn proefschrift toen de Nazi's de macht in Duitsland overnamen. Generaal Majoor Walter Dornberger, een artillerist uit het Duitse leger regelde financiering voor geheim militair onderzoek door Von Braun. Dornberger deelde hem in bij zijn team van 80 man te Kummersdorf, 80 km ten zuiden van Berlijn. Eind 1934 had Von Braun's groep met succes twee raketten gelanceerd die een hoogte bereikten van meer dan 2,4 kilometer. Omdat Dornberger in Kummersdorf niet kon uitbreiden verhuisde de raketgroep naar Peenemünde aan de Oostzee. Daar ontwikkelde de groep de langeafstandsraket A-4 en een supersonische antivliegtuigraket, die Wasserfall werd genoemd. Om zijn carrière zeker te stellen werd Von Braun in 1937 lid van de N.S.D.A.P. en in 1940 zelfs lid van de SS met de rang van Sturmbannführer (Overste). Hij heeft zich nooit hoeven te verantwoorden voor zijn daden, hoewel hij wel degelijk op de hoogte zou zijn geweest van de misstanden in de werkkampen die voor zijn afdeling werkten. In 1943 besloot Adolf Hitler de A-4 te gebruiken als vergeldingswapen ("V" van Vergeltungswaffe). De groep moest een raket ontwikkelen om Londen te treffen. Veertien maanden nadat Hitler opdracht gaf tot de productie werd op 7 september 1944 de eerste militaire A-4 gelanceerd richting Engeland. Vanaf dat moment heette de raket V-2, Vergeltungswaffe-2, een naam die door Reichsführer SS Heinrich Himmler was bedacht. Toen de eerste V2 Londen trof zei Von Braun tegen zijn collega's : De raket werkte perfect, hoewel de besturing problemen gaf. De SS en de Gestapo arresteerden Von Braun op 22 februari 1944. Hij werd overgebracht naar de gevangenis in Stettin, omdat hij onder andere door Himmler (Reichsführer SS - Hoofd van de SS) valselijk werd beschuldigd van communisme en pogingen om het V2-programma te saboteren. Maar Dornberger, de Abwehr (Spionage afdeling Buitenland) en Albert Speer wisten de Sicherheitsdienst (SD) te overtuigen, zodat die hem na veertien dagen vrijliet. Anders zou de ontwikkeling en de productie van de V2 en andere wapensystemen zonder Von Braun grote vertraging oplopen. Zo was Von Braun ook slachtoffer van de SS, wat zijn latere reputatie hielp. Tegen het einde van de oorlog in 1945 bevond Von Braun zich met zijn team van ingenieurs in Beieren. Hij werd daar bewaakt door de SS, omdat de Nazi's bang waren dat hij zou overlopen naar de geallieerden. Von Braun vroeg zijn groep aan wie zij zich wilden overgeven. De meeste geleerden waren bang voor de Russen. Door de Fransen zouden ze als slaven worden behandeld en de Britten hadden niet genoeg geld voor een raketprogramma. Alleen de Amerikanen bleven zo over. Amerikaanse carrière Von Braun gaf zich met behulp van zijn broer Magnus over aan de Amerikanen. Magnus sprak beter Engels, zodat hij de onderhandelingen over de overgave mocht voeren. Von Braun werd met zijn overgebleven team van ingenieurs in het geheim naar Amerika gebracht, samen met veel materiaal waaronder 300 treinwagons met raketonderdelen en bouwtekeningen. Een groot deel van zijn ingenieurs was overigens in handen gevallen van de Russische troepen. De Amerikaanse operatie gebeurde in het kader van de geheime projecten "Overcast" en "Paperclip" van de Amerikaanse overheid om belangrijke naziwetenschappers over te brengen naar Amerika. De groep werd onder bewaking ondergebracht in Fort Bliss, Texas. Ze noemden zichzelf op dat moment "PoPs", Prisoners of Peace. In Texas en later in Huntsville, Alabama, gingen Von Braun, Walter Dornberger en 126 andere Duitse ingenieurs verder met hun onderzoek en ontwikkeling van rakettechnologie. Dornberger zou later voor Bell Aircraft "Bell Textron" gaan werken. Von Braun werd Amerikaans staatsburger in 1955 en werkte hierna tevens voor de Disney Studio's, als Technisch Directeur voor drie tv-films over ruimtevaart. Hij wilde hiermee publieke belangstelling wekken. Later werd hij directeur van de Development Operations Division van The Army Ballistic Missile Agency (ABMA). Von Brauns team ontwikkelde toen de Jupiter-C, een aangepaste Redstone raket. Von Braun werd echter vanuit Washington (het Pentagon en de Senaat) behoorlijk tegengewerkt, deels vanwege zijn naziverleden en deels omdat hij zich meer bezighield met ruimtevaart dan met het ontwikkelen van raketten voor de landsverdediging. Hij kreeg echter zijn gelijk toen de Russen een onbemande satelliet (Spoetnik) lanceerden en daarna een satelliet met een levend wezen (het hondje Laika) in een baan om de aarde brachten. Deze klap kwam behoorlijk hard aan bij de Amerikanen, zodat het ruimtevaartprogramma nu de hoogste prioriteit kreeg. Maar voordat Von Braun zijn raket mocht inzetten - hij had de Jupiter-C reeds geassembleerd, maar verborgen gehouden voor zijn opdrachtgevers - kreeg eerst de US Navy de opdracht een raket met satelliet in een baan om de aarde te brengen. Dat liep op een volledige mislukking uit: de raket ontplofte tijdens de lancering. Von Braun kreeg toen zijn grote kans en zijn team lanceerde op 31 januari 1958 met succes de Explorer 1, de eerste in het westen gelanceerde satelliet. Dit evenement stond aan de wieg van het Amerikaanse ruimtevaartprogramma. Hierdoor werd hij twee jaar later in juli 1960 de eerste directeur en (mede) de geestelijk vader van de Saturnus V-draagraketten van het Apollo programma in het Marshall Space Flight Center (NASA) in Huntsville, Alabama. Hij bleef als directeur aan tot februari 1970. Vergeten verleden Voordat Von Braun werd opgepakt vonden de Amerikanen twee tunnels van anderhalve kilometer lang. Tot hun verbazing stonden daar 10.000 V2 raketten. Later vonden ze het concentratiekamp Dora (Mittelwerke) waar de slaven zaten die ze gemaakt hadden. Toen de Amerikanen Von Braun overnamen "vergaten" ze zijn verleden, omdat ze anders geen rakettechnologie zouden krijgen. Tom Lehrer zong spottend "Once ze rockets are up, who cares where zey come down. Zat is not my department, says Wernher von Braun", maar hij was een van de weinigen. Bron: Wikipedia.nl Tom Lehrer over Wernher von Braun op YouTube

Robert Oppenheimer

J. Robert Oppenheimer (New York City, 22 april 1904 - Princeton (New Jersey), 18 februari 1967) was een joods-Amerikaans natuurkundige en wetenschappelijk directeur van het Manhattanproject, het project waarin tijdens de Tweede Wereldoorlog de eerste kernwapens ontwikkeld werden. Hij wordt daarom ook wel de "vader van de atoombom" genoemd. De vernietiging van de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki met zijn atoombom schokte Oppenheimer. Na de oorlog werd hij senior-adviseur van de nieuw opgerichte Atomic Energy Commission en zette hij zich in voor internationaal toezicht op het gebruik van kernenergie. Hij maakte zich -tevergeefs- sterk om een kernwapenwedloop met de Sovjet-Unie te voorkomen. Zijn stevige politieke uitspraken over dit onderwerp maakten hem niet geliefd bij veel politici en wetenschappers in de periode van het McCarthyisme. Als reactie op zijn uitlatingen werd hem zijn toegangsstatus tot geheime documenten ontnomen tijdens een breed uitgemeten en sterk gepolitiseerde hoorzitting in 1954. Hoewel hem zijn politieke invloed ontnomen werd, bleef Oppenheimer werken in de natuurkunde en schrijven en lezingen houden. Tien jaar later ontving hij van President Lyndon B. Johnson bij wijze van eerherstel de Enrico Fermi Prijs. Bron Wikipedia.nl Andere Tijden over Oppenheimer

Theodor Eicke

Over de concentratie- en vernietigingskampen zijn bibliotheken vol geschreven. Bekend is hoe wreed de gevangenen werden behandel en hoe de SS-mannen zich gedroegen binnen de kampen. Minder bekend is wie verantwoordelijk is geweest voor het in goede banen leiden van de oprichting van de kampen. Vrij onbekend is wie het eerste grote concentratiekamp heeft geleid en wie erna toezicht heeft gehouden op de oprichting en ontwikkeling van de vele kampen binnen Duitsland. De man die hier verantwoordelijk was heette Theodor Eicke. Elzas-Lotharingen Eicke werd in 1892 geboren in Hudingen, in de fel betwiste landsdeel Elzas-Lotharingen. Als zoon van een stationschef en werd hij opgevoed met tien andere broers en zussen. Op school was Eicke geen zeer begaafde leerling. Op 17-jarige leeftijd nam hij dienst in het Keizerlijke leger en in de Eerste Wereldoorlog werkte de man in dit leger als administrateur en betaalmeester achter het front. Dit deed hij zo goed dat hij ervoor werd onderscheiden: hij verdiende het Yzeren Kruis tweede klasse voor zijn inspanningen. Na de oorlog had Eicke verschillende baantjes, waarbij het de ene keer beter beviel dan de andere keer. Zo werkte hij voor de politie en als veiligheidsadviseur en commercieel medewerker voor een grote fabriek. Om verschillende redenen, waaronder politieke, werd hij bij sommige van deze functies ontslagen. In 1928 werd Theodor Eicke lid van de NSDAP van Adolf Hitler (1889-1945) en niet veel later sloot hij zich aan bij de SA van Ernst Röhm (1887-1934). Niet veel later stapte Eicke over van de SA naar de SS van Heinrich Himmler (1900-1945). Door zijn werk voor de SS, waarvoor hij soms grof geweld gebruikte, werd hij ontslagen bij de fabriek waar hij zijn geld verdiende. Dit, tezamen met een verdenking van moord dwong hem naar Italië te vluchten. Dit op advies van Himmler. Dachau Na de machtsovername van Adolf Hitler en zijn Nazi-partij in 1933 keerde Eicke terug naar Duitsland, om opnieuw aan de slag te gaan voor de SS. Hij hoopte vurig op een wedergeboorte van een groots Duits Rijk. Eicke wilde zich hier volledig voor inzetten. Eicke creëerde voor zichzelf echter een probleem door het aan de stok te krijgen met een hoge politieke bestuurder, de Gauleiter Josef Bürckel (1895-1944). Deze laatste misbruikte zijn macht om Eicke ter observatie te laten opnemen in een psychiatrische inrichting in Würzberg. Himmler schoot Eicke te hulp en haalde Eicke uit het gesticht. De leider van de SS had namelijk geheel andere plannen met Eicke: hij moest leiding gaan geven aan het eerste concentratiekamp in Duitsland: Dachau. Dachau lag zestien kilometer ten noorden van de stad München en werd op 22 maart 1933 geopend. De eerste kampcommandant, Hilmar Wäckerle, was echter buitengewoon wreed en functioneerde niet naar behoren. Elke dag werden er gevangenen vermoord en de Beierse regering tekende hevig protest aan bij de regering in Berlijn. Himmler besloot als reactie hierop om Wäckerle te vervangen door Eicke. Eicke ging voortvarend te werk. Na een grondige analyse van het kampsysteem begon hij beleid te maken op de manier waarop het kamp (en toekomstige kampen) moesten worden geleid. In één van de beleidsomschrijvingen staat het volgende: ‘wie met opruiende bedoelingen over politiek praat, met anderen samenschoolt of gruwelpropaganda van de vijand verspreidt, wordt volgens onder andere het revolutionaire recht opgehangen; wie een bewaker aanvalt, een bevel niet opvolgt of zich anderszins schuldig maakt aan muiterij, wordt ter plekke doodgeschoten of later opgehangen.’ Hiernaast voerde Eicke ook minder zware straffen in zoals strafexercitie, stokslagen, postverbod, onthouding van voedsel, slapen op een harde brits, berisping en waarschuwing. De manier waarop Eicke DAchau leidde werd opgemerkt door zijn superieuren in Berlijn. Deze waren zeer tevreden over zijn handelen en bevorderden hem daarom tot inspecteur der concentratiekampen (Inspektor der Konzentrationslager). Hierdoor kon hij zijn methoden uit Dachau toepassen op kampen in geheel Duitsland. De moord op Ernst Röhm Eén van de redenen waarom Eicke werd bevorderd was zijn absolute loyaliteit aan het nazi-systeem en zijn leiders. Dit bewees hij onder meer tijdens de zogenaamde Nacht van de Lange Messen in 1934. Dit verwijst naar de afrekening van de SA door de SS. Kopstukken van de eerstgenoemde organisatie werden vermoord in opdracht van Adolf Hitler. Deze was namelijk bang dat de leider van de SA, Ernst Röhm, teveel macht naar zich toe trok. Om dit te voorkomen werden SA’ers opgepakt en vermoord. Eicke werd gevraagd om de gepaste actie te ondernemen tegen Röhm. Nadat deze was gearresteerd en in de Stadelheim-gevangenis in München was geïnterneerd ging Eicke samen met zijn adjudant en een derde SS-er op bezoek bij Röhm en deed hem een voorstel. Röhm  mocht de eer aan zichzelf houden en met het pistool van Eicke zichzelf door het hoofd schieten. Dit weigerde hij echter en dus executeerden Eicke en zijn adjudant Lippert de voormalige SA-leider. SS-Divisie Totenkopf Na deze moord, zijn werk als kampcommandant in Dachau en zijn werk als inspecteur van de concentratiekampen werd hij in 1939 ingezet in de oorlog. Eicke wist een groot aantal bewakers van de verschillende kampen samen te brengen in een legereenheid, de Totenkopfverbände. Later werd dit de SS-Division Totenkopf, waarmee hij ook in Rusland vocht. Tot 1943. In dat jaar werd zijn vliegtuig bij Orella in de Oekraïne neergechoten. Theodor Eicke werd 51 jaar. Uiteindelijk is Eicke de belichaming van de manier waarop wreedheid door middel van beleid wordt geïnstitutionaliseerd en uitgevoerd en paste zijn persoon in een tijd waar met dubieuze karaktereigenschappen carrière kon worden gemaakt.